Tại buổi tiếp, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh chúc mừng ông Ousmane Dione đã hoàn thành nhiệm kỳ công tác tại Việt Nam trong bối cảnh quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam và Ngân hàng Thế giới (WB) đã có những bước phát triển nhanh, thực chất và hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho Việt Nam trong thời gian qua.

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh chia sẻ với ông Ousmane Dione về những thành tựu của ngành khoa học và công nghệ (KH&CN) Việt Nam, trong đó có sự hỗ trợ quý báu của Ngân hàng Thế giới. Trình độ, tiềm lực KH, CN và đổi mới sáng tạo của Việt Nam ngày càng phát triển, đóng góp thiết thực vào các thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Năng lực đổi mới sáng tạo của Việt Nam liên tục tăng vượt bậc trong những năm gần đây, năm 2019 đạt thứ hạng tốt nhất từ trước tới nay, xếp thứ 42/129 quốc gia, dẫn đầu nhóm quốc gia thu nhập trung bình thấp. Nhờ gia tăng hoạt động nghiên cứu khoa học, nhiều trường đại học của Việt Nam đã vươn lên trong bảng xếp hạng đại học toàn cầu và khu vực Châu Á. Tỷ trọng đầu tư của doanh nghiệp, đặc biệt là các tập đoàn lớn, cho KH&CN ngày càng tăng cao. Thành tích đóng góp của lực lượng KH&CN góp phần giúp Việt Nam kiểm soát, đẩy lùi dịch bệnh Covid-19 vừa qua là minh chứng rõ nét cho hiệu quả đầu tư phát triển tiềm lực và trình độ KH&CN quốc gia trong nhiều năm. 

Trong không khí thân mật, ấm cúng và chân tình, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh xúc động điểm lại những thành quả đạt được thông qua mối quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ngân hàng Thế giới trong lĩnh vực KH, CN và đổi mới sáng tạo. Trước hết, đối với Dự án Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo thông qua nghiên cứu KH&CN (Dự án FIRST), với sự hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới, sau 6 năm triển khai, Dự án FIRST đã hoàn thành các mục tiêu đề ra. Nhiều cơ chế thí điểm từ Dự án đã và đang được nhân rộng triển khai trong thực tế, góp phần hoàn thiện chính sách phát triển KH, CN và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam. Kết quả của Dự án tiếp tục khẳng định chủ trương đúng đắn của Chính phủ trong phát triển KH, CN và đổi mới sáng tạo: lấy doanh nghiệp làm trung tâm; giải phóng sức sáng tạo của các tổ chức KH&CN công lập; tích cực thu hút các nhà khoa học người Việt tài năng ở nước ngoài đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam. Trong thành công của Dự án FIRST, có vai trò đóng góp quan trọng của Ngân hàng Thế giới, giám sát và phối hợp, hướng dẫn và  đồng hành với Ban Quản lý Dự án từ khi khởi động cho tới khi kết thúc Dự án.

Bộ trưởng nhấn mạnh vai trò và sự hỗ trợ kỹ thuật quý báu của Ngân hàng Thế giới trong việc giúp Bộ KH&CN xây dựng Báo cáo đánh giá về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam. Trong gần 2 năm, với nỗ lực rất đáng trân trọng của nhóm các chuyên gia quốc tế và Học viện Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Báo cáo đã được hoàn thành và trở thành đầu vào quan trọng, cung cấp luận cứ quan trọng cho quá trình xây dựng Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong 10 năm tiếp theo. Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng đánh giá cao sự hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới trong việc triển khai Dự án Trung tâm đổi mới sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu Việt Nam (VCIC), giúp hình thành mạng lưới thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ xanh, sạch tại Việt Nam; hỗ trợ doanh nghiệp phát triển mô hình kinh doanh và giải pháp công nghệ sáng tạo trong lĩnh vực biến đổi khí hậu; tăng cường chia sẻ kiến thức và thúc đẩy thương mại giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp nước ngoài.

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh trao tặng Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp khoa học và công nghệ” cho ông Ousmane Dione

Với những thành công ngoài mong đợi, Bộ trưởng một lần nữa đánh giá cao vai trò lãnh đạo sáng suốt, tinh thần trách nhiệm, nhiệt huyết và nỗ lực không mệt mỏi của cá nhân ông Ousmane Dione trong công việc, quyết liệt trong giải quyết vấn đề cũng như sự chân thành, nồng hậu trong quan hệ hợp tác, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy hoạt động KH, CN và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam. Bộ trưởng chân thành chúc ông Ousmane Dione đạt được nhiều thành công trên địa bàn mới trong nhiệm kỳ sắp tới và bày tỏ mong muốn dù ở cương vị nào, cá nhân ông và Ngân hàng Thế giới tiếp tục ủng hộ Bộ trong việc nhân rộng các kết quả hợp tác đạt được, triển khai các sáng kiến hành động nhằm hiện thực hóa các khuyến nghị về cải thiện và phát triển hệ thống KH, CN và đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong tương lai.

Tại buổi tiếp, ông Ousmane Dione đã bày tỏ xúc động trước những tình cảm đặc biệt chân thành của Bộ trưởng Chu Ngọc Anh dành cho cá nhân ông cũng như các thành viên trong Đoàn. Theo ông Ousmane Dione, để có được hợp tác thành công như hôm nay, trước hết nhờ vai trò lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, quyết liệt và cam kết chính trị của Bộ trưởng Chu Ngọc Anh, luôn sẵn sàng đối thoại và đồng hành với cá nhân ông và Ngân hàng Thế giới trong những thời điểm khó khăn để cùng tìm giải pháp tháo gỡ vướng mắc.

Đồng thời, ông Ousmane Dione chân thành chia sẻ với Bộ trưởng Chu Ngọc Anh về ba điểm nhấn cốt lõi mà ông mong muốn Chính phủ Việt Nam và Bộ Khoa học và Công nghệ quan tâm trong chặng đường sắp tới.

Thứ nhất, KH, CN và đổi mới sáng tạo hơn bao giờ hết chính là cội nguồn sức mạnh của quốc gia trong tương lai, là chìa khóa phát triển bền vững trong thời đại bình thường mới.

Thứ hai, Việt Nam đang chuẩn bị cho chương trình nghị sự KH, CN và đổi mới sáng tạo trong 10 năm tới; cần thúc đẩy sao cho KH, CN và đổi mới sáng tạo thực sự trở thành một trong những trụ cột của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Muốn vậy, cần quan tâm cải thiện cơ chế đầu tư và tài chính cho KH&CN một cách sáng tạo hơn, đơn giản hơn, sao cho Nhà nước có thể điều tiết, cấu trúc lại các nguồn vốn không chỉ từ ngân sách, nhằm hỗ trợ tài chính tốt hơn cho hoạt động KH&CN. Bên cạnh đó, cần chú trọng nâng cao năng lực của các cơ quan nghiên cứu và quản lý KH&CN; thu hút vốn trí tuệ và tài năng ở nước ngoài về nước; thúc đẩy khởi nghiệp trên nền tảng công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Thứ ba, ngoại giao kinh tế (Economic Diplomacy) ngày càng trở nên quan trọng trong khuôn khổ thực thi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Việt Nam cần có lực lượng doanh nghiệp mạnh dựa trên KH,CN và đổi mới sáng tạo, kết hợp chặt chẽ với lực lượng KH&CN để chinh phục các thị trường mới nổi, “push further the frontier of innovation”, cần dự báo trước và có sự chuẩn bị trước cho xu hướng này, ông Ousmane Dione nhấn mạnh.

Bài, ảnh: Hoàng Phiêu