Việc xây dựng Trung tâm Tích hợp dữ liệu nhằm tạo ra nền tảng dữ liệu đầy đủ, thật sự sinh động về thân thế, sự nghiệp của GS.VS, đặc biệt về hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ của ông; xây dựng một hệ thống thông tin tích hợp dữ liệu KH-CN hiện đại, phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập, phát triển kinh tế- xã hội, xây dựng nông thôn mới, giáo dục truyền thống yêu nước, yêu KH-CN cho nhân dân trong và ngoài tỉnh, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Thư viện điện tử trực tuyến về GS.VS Trần Đại Nghĩa

Tại Khu lưu niệm, ngoài các hiện vật của GS.VS Trần Đại Nghĩa, có thư viện điện tử trực tuyến về cuộc đời của ông. Các công trình được nghiên cứu và thực hiện để có thể trình chiếu, cung cấp những thông tin sinh động về thân thế, sự nghiệp của Giáo sư, phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập, giáo dục truyền thống cho nhân dân.

Công tác sưu tập tài liệu về thân thế, sự nghiệp và các công trình nghiên cứu của GS.VS đã được Cục Thông tin KH-CN quốc gia phối hợp với các cơ quan hữu quan tiến hành khẩn trương và chuyên nghiệp. 

Cục Thông tin KH-CN quốc gia đã tổ chức liên hệ thu thập tư liệu tại các cơ quan GS.VS đã từng công tác như: Bộ Quốc phòng, Viện Hàn lâm KH-CN Việt Nam, Bộ Công thương, Đại học Bách khoa Hà Nội, Bộ KH-CN, Liên hiệp Hội KH-KT Việt Nam. 

Ngoài ra, để thu thập được đầy đủ nguồn tư liệu về GS.VS, Cục Thông tin KH-CN quốc gia đã liên hệ và làm việc với Cục Văn thư lưu trữ nhà nước, Thư viện Quốc gia, Đài Truyền hình Việt Nam, gia đình của GS.VS,...

Các tư liệu được tập trung thu thập là bản chính hoặc bản sao của các bài viết, ảnh chụp, công trình nghiên cứu, sách, báo, hiện vật, thiết bị nghiên cứu,... Với tình cảm tốt đẹp và sự kính trọng đối với một nhà đại trí thức của dân tộc, tất cả các cơ quan liên quan đã hợp tác và hỗ trợ hết mình trong việc cung cấp tài liệu. Kết quả đã thu thập được 868 tài liệu. 

Toàn bộ các tài liệu này đã được xử lý, loại bỏ trùng lặp và số hóa đưa vào thư viện điện tử với trên 500 mục tài liệu, gồm 9 cuốn sách; 127 bài báo; 29 bút ký và bút tích; 96 bài trích sách; 198 ảnh; 12 phim về GS.VS.

Cho tới thời điểm này, Thư viện điện tử về thân thế, sự nghiệp của GS.VS Trần Đại Nghĩa là bộ sưu tập dữ liệu lớn nhất về ông. Đây là việc làm thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tôn vinh, tri ân GS.VS Trần Đại Nghĩa- nhà khoa học anh hùng, tạo điều kiện cho những người không có cơ hội trực tiếp đến Khu lưu niệm vẫn có được thông tin đầy đủ về GS.VS Trần Đại Nghĩa.

Trung tâm Tích hợp dữ liệu KH-CN

Trung tâm Tích hợp dữ liệu nằm trong Khu lưu niệm có diện tích khoảng 250m2 bao gồm phòng đọc thư viện, hệ thống máy chủ và máy tính nối mạng tốc độ cao, các thiết bị đa phương tiện hiện đại, kho tài liệu (hàng ngàn sách, tạp chí KH-CN trong nước và thế giới) và một số phòng chức năng. 

Bên cạnh các hiện vật và tài liệu sách, tạp chí in truyền thống của Khu lưu niệm, trung tâm tập trung triển khai tích hợp các tài liệu số và đa phương tiện. 

Đặc biệt, đây còn là đầu mối truy cập tới các thư viện điện tử về KH-CN hàng đầu trong nước và quốc tế, phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập và sản xuất kinh doanh của nhân dân trong và ngoài tỉnh Vĩnh Long.

Ngoài thư viện điện tử về thân thế, sự nghiệp và các công trình nghiên cứu của GS.VS Trần Đại Nghĩa, Trung tâm Tích hợp dữ liệu còn tập hợp nhiều bộ sưu tập có giá trị về KH-CN, bao gồm:

- Thư viện điện tử tổng hợp phục vụ phát triển nông thôn mới vùng ĐBSCL. Với 300.000 mục tài liệu và 1.000 phim khoa học đã được số hóa, thư viện cung cấp các tri thức cần thiết phục vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn, hướng dẫn cụ thể việc trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, chế biến nông sản, bảo quản thực phẩm.

- Thư viện điện tử gồm các bài từ tạp chí KH-CN trong nước, tập hợp trên 150.000 bài đăng trên các tạp chí KH-CN có uy tín tại Việt Nam. Đây là nguồn tài liệu tham khảo toàn văn cơ bản và đầy đủ nhất bằng tiếng Việt cho các nhà khoa học tiến hành công tác nghiên cứu và phát triển, ứng dụng KH-CN vào sản xuất và đời sống.

- Thư viện điện tử các cơ sở dữ liệu KH-CN quốc tế tập hợp nhiều cơ sở dữ liệu nổi tiếng thế giới như: Springer, Proquest, IEEE, Taylor&Francis, Web of Science,… với trên 30.000 đầu tên tạp chí, trên 20 triệu bài tạp chí toàn văn, mang đến cho bạn đọc những kết quả nghiên cứu mới nhất trên thế giới. Tiêu biểu là:

* Proquest Central là bộ cơ sở dữ liệu lớn bao gồm 25 cơ sở dữ liệu đa ngành, xử lý trên 19.000 tạp chí, trong đó hơn 13.000 tạp chí toàn văn. Dữ liệu của Proquest Central bao quát trên 160 lĩnh vực chủ đề khác nhau thuộc các ngành khoa học nòng cốt như: kinh tế- kinh doanh, y học, công nghệ, khoa học- xã hội... 

Ngoài ra, Proquest Central còn cung cấp toàn văn của 56.000 luận văn trong các lĩnh vực tâm lý học, kinh doanh, khoa học vật lý, y tế, giáo dục… và đưa ra các thông tin cô đọng về kinh tế, kinh doanh thông qua các báo cáo từ hàng trăm ngành công nghiệp tại 90 quốc gia, cung cấp 43.000 hồ sơ doanh nghiệp, thu thập trên 1.000 tài liệu hội nghị và 1.300 tờ báo quốc tế, bao gồm cả những tờ báo hàng đầu của Mỹ như The Wall Street Journal… 

* SpringerLink là một trong các nguồn tin điện tử hàng đầu thế giới, chứa các ấn phẩm của nhà xuất bản Springer, bao gồm hơn 2.700 tên tạp chí KH-CN thuộc các lĩnh vực như: các ngành kỹ thuật, hóa học, khoa học vật liệu, khoa học máy tính, y học... Ngoài ra, bạn đọc có thể xem toàn văn trên 6.000 cuốn sách do nhà xuất bản Springer xuất bản.

* Ebrary là cơ sở dữ liệu toàn văn sách điện tử về KH-CN với hơn 36.000 tên sách điện tử toàn về các lĩnh vực như khoa học tự nhiên, công nghệ, khoa học xã hội, nông nghiệp, y học; khoa học quân sự, khoa học thông tin- thư viện, giáo dục, nghệ thuật, địa lý, nhân chủng học, văn học, ngôn ngữ, luật,...

* Credo Reference là CSDL tra cứu, tham khảo trực tuyến đa ngành, đa lĩnh vực được tổng hợp từ nguồn dữ liệu của nhiều nhà xuất bản khác nhau, với hàng trăm bộ bách khoa thư, từ điển, cẩm nang, sách tra cứu đa ngành và chuyên ngành, bao trùm tất cả các lĩnh vực từ KH-CN, y- dược học, kinh tế, ngoại giao, nông- lâm nghiệp, luật học, tâm lý học đến lịch sử, văn học và nghệ thuật, v.v… 

Credo Reference cho phép truy cập tới hơn 500 bộ dữ liệu toàn văn từ hơn 80 nhà xuất bản uy tín trên thế giới, với tính chính xác và mức độ tin cậy cao. Bộ sưu tập Credo Reference hiện tại cho phép tra cứu và sử dụng thông tin về trên 3 triệu đầu mục dữ liệu về các lĩnh vực KH-CN khác nhau; 200.000 tệp âm thanh số hóa; 40.000 tranh ảnh nghệ thuật, khoa học, y học; và 90.000 tập bản đồ về các địa danh, đặc điểm địa lý trên toàn thế giới.

Sau khi đi vào hoạt động, tại Trung tâm Tích hợp dữ liệu sẽ tiến hành nhiều hoạt động như trình chiếu các bộ phim sưu tập về thân thế, sự nghiệp GS.VS Trần Đại Nghĩa; giới thiệu về khu lưu niệm; trình chiếu phim khoa học, tìm hiểu thế giới,v.v... 

Đây sẽ là một địa chỉ tham quan, sinh hoạt văn hóa thường xuyên của lớp trẻ, phát huy truyền thống, khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu khoa học, là minh chứng cho vai trò của KH-CN với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đúng như mong muốn của GS.VS Trần Đại Nghĩa đối với quê hương mình.

GS.VS Trần Đại Nghĩa là nhà khoa học tiên phong trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, là người vừa trực tiếp làm khoa học vừa đặt nền móng kiến tạo và phát triển nền KH-CN Việt Nam. GS.VS Trần Đại Nghĩa có những công trình khoa học có ý nghĩa thực tiễn rất quan trọng, đóng góp lớn trong 2 cuộc kháng chiến cứu nước của dân tộc, từ súng không giật trong kháng chiến chống Pháp đến thiết bị rà phá thủy lôi trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

TS. Lê Xuân Định (Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ quốc gia)