Thổi luồng gió mới

Dư âm của Chợ Công nghệ và Thiết bị Quốc tế Việt Nam 2015 dường như vẫn còn sức nóng khi mà nó mới chỉ kết thúc cách đây chưa đầy 24h. Với 5 kỳ Techmart quốc gia, quốc tế và hơn 30 kỳ Techmart vùng đã được tổ chức trên toàn quốc, có thể nói, TechMart giờ không còn xa lạ với người dân nhưng để Chợ gần với dân thì còn là điều phải bàn. Vậy nên, qua kỳ TechMart 2015, sự hồ hởi, phấn khởi của nhà khoa học, doanh nghiệp, và cả người dân cho thấy, hướng đi mới, cách làm mới đã thổi vào Chợ Công nghệ vốn được xem là khô cứng một sức sống mới.

Đó cũng là điều dễ hiểu bởi cụm từ “lần đầu tiên” được giới truyền thông nhắc đến không ít lần cho sự kiện này- sự kiện tưởng chừng như đến hẹn lại lên của Ngành KH&CN. Không hề nói quá khi nói rằng- Techmart 2015 đã thành công rất thực chất chứ không bởi sự thành công dù đang dừng lại ở con số khá đẹp như: sự tham gia của 500 doanh nghiệp, 110 viện nghiên cứu, 22 trường đại học, 32 sở KH&CN, 32 tổ chức hỗ trợ phát triển KH&CN, 57 nhà sáng chế không chuyên đã đem đến những sản phẩm công nghệ mới nhất…

Nói như vậy bởi ngay từ ý tưởng và cách tổ chức sự kiện TechMart đã cho thấy tư duy và cách nhìn dám bức phá, dám vượt qua những cách làm đã cũ, đã quá ăn sâu từ rất nhiều năm nay của những nhà tổ chức. Nói như ông Lê Xuân Định, Cục trưởng Cục Thông tin KH&CN, Bộ KH&CN, đơn vị có nhiều năm tổ chức TechMart và cũng là đơn vị tổ chức chính kỳ TechMart lần này thì làm sao đừng để người ta lại thốt ra câu “Lại TechMart à”.

Chính vì vậy, đối tác đồng tổ chức TechMart năm nay cũng có sự đột phá. Bộ Khoa học và Công nghệ đã chọn Trung tâm nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) cùng với Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao (DN HVNCLC) làm nhà đồng tổ chức. Sự tham gia của BSA và hội DN HVNCLC, được đánh giá như có “làn gió mới” trong việc tổ chức Techmart. Điều này cũng khẳng định sự quyết tâm của Bộ KH&CN trong việc thực hiện kế hoạch xây dựng thị trường công nghệ cho Việt Nam mà đối tượng chính đó là Doanh nghiệp.

Có thể nói, từ trước tới nay, cách tổ chức Techmart vẫn theo cách truyền thống, gần đây bộ nhận thấy cách tổ chức này đã lạc hậu. Vì cứ “đến hẹn lại lên”, tổ chức các gian hàng, doanh nghiệp, viện trường giới thiệu sản phẩm cho nhau, tổ chức lễ để ký kết những hợp đồng chuyển giao công nghệ hoặc hỗ trợ lẫn nhau như cách làm hành chánh, công thức mà không khảo sát, tìm hiểu sâu nhu cầu của doanh nghiệp về khoa học công nghệ và các bên đối tác…

Giới thiệu máy rang caphê tại TechMart 2015

Song, với TechMart 2015, điều đó đã được thay đổi. Điểm mới nhất phải nhắc đến đó là “Techmart ngược”. Từ trước đến nay, Techmart có tính chất một chiều, tức là các nhà khoa học, các Viện nghiên cứu, trường đại học giới thiệu sản phẩm của mình, còn doanh nghiệp đến để tìm hiểu, tiếp nhận và có thể sử dụng công nghệ. Nhưng Techmart lần này các doanh nghiệp có trình độ công nghệ cao, có các sản phẩm nổi tiếng sẽ giới thiệu ngược trở lại nhu cầu của họ về hỗ trợ để hoàn thiện, thương mại hóa sản phẩm với các Viện nghiên cứu, trường đại học. Như vậy việc kết nối giữa các doanh nghiệp và các đơn vị nghiên cứu là quan hệ 2 chiều chứ không chỉ một chiều như trước đây.

Xóa bỏ định kiến- đi vào thực chất

Phải thẳng thắn thừa nhận những định kiến về các kỳ TechMart như “Đến hẹn lại lên”, “Ký kết thật- Tiền ghi nhớ” hay “Đến chợ chỉ để ngắm” còn sản phẩm KH&CN đem đến trình diễn thì vẫn điệp khúc "đến giờ chơi mang đến lại mang về"… là có thật. Song, với quan điểm dám nhìn thẳng vấn đề tồn tại, Ban tổ chức TechMart 2015 đã từng bước xóa bỏ định kiến bằng cách hành động thực tế.

Dễ nhận thấy đó là: Tecmart 2015 sẽ có một diện tích dành cho Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo với sự có mặt của các Startup đầy sáng tạo và đam mê, cả trong lĩnh vực CNTT và các lĩnh vực khác như nông nghiệp; Khu vực Doanh nghiệp tiên phong sáng tạo vì người tiêu dùng, Khu vực KH&CN và nông dân sáng tạo Giới thiệu các sáng chế từ nông dân và các nhà sáng chế không chuyên phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và đời sống cộng đồng.

Ngoài ra còn có các buổi giao lưu, hội thảo, tọa đàm như “Những doanh nghiệp đổi mới sáng tạo bước ra từ trang báo”; “Nắm vững và xử lý ổn vấn đề tài chính của DN khởi nghiệp - Sống sót rồi mới phát triển - Công nghệ mới hỗ trợ khởi nghiệp”; “Hành trình sáng tạo của những nhà sáng chế không chuyên  - Làm sao tìm vốn và thương mại hóa sản phẩm của nông dân sáng tạo”…

Để tránh tình trạng “Ký kết thật- Tiền ghi nhớ”, sau ký kết, Bộ KH&CN cũng có những bộ phận theo dõi xem quá trình thực hiện giữa các đối tác và hỗ trợ đơn vị  nếu có khó khăn, vướng mắc. Cách thức có thể là hỗ trợ đề tài nghiên cứu hoặc những dự án để có thể sản xuất thử nghiệm, hoàn thiện công nghệ, hỗ trợ thương mại hóa, đào tạo nhân lực và những nội dung liên quan đến hoạt động khoa học công nghệ…

Một mùa TechMart nữa lại qua ghi nhận làn gió mới, sức sống mới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều điều cần rút kinh nghiệm để các kỳ TechMart có được những thành công thực chất hơn như đánh giá nhu cầu công nghệ, giải quyết các bài toán thực tế phát sinh, tăng cường đối thoại, giao lưu hai chiều: nhà khoa học- Doanh nghiệp…

Bài và ảnh: Minh Châu