“Vô hạn trong lòng bàn tay”

Đến lúc này, tôi mới thực sự nghiên cứu sâu về đạo Phật và khoa học với các góc nhìn khác nhau. Tôi không muốn dùng đạo Phật để chứng minh khoa học hay khoa học để chứng minh đạo Phật. Điều tôi quan tâm là dùng kiến thức của hai lĩnh vực này thì nhìn một sự vật, một hiện tượng sẽ phong phú, toàn diện hơn từ đó tìm ra bản chất, sự thật.

 Trong Đạo phật có triết lý Nhân - Quả, vậy dưới góc nhìn của ông, triết lý này có tính khoa học hay không?

Tôi là nhà khoa học nên tôi chỉ tin vào những gì được chứng thực, có chứng cớ. Có điều rất rõ là, sau khi chết, con người người không thể biết được mình sẽ như thế nào, có sự luân hồi hay không, điều này chưa ai chứng minh được. Thế nên tôi mới nói, Khoa Học và Phật Giáo vốn có những phương thức khác biệt rất cơ bản trong việc nghiên cứu thực tại. Một ví dụ được chứng minh  rất khoa học: nếu chúng ta gây ô nhiễm, làm Trái đất nóng lên, gây biến đổi khí hậu như hiện nay, thì sẽ đến lúc con cháu chúng ta sẽ không còn chỗ để sinh sống.

Hoặc có những điều vẫn chưa được giải đáp thoả đáng mà chỉ là lời đồn như người ta hay nói chuyện về năm 2012 là năm tận thế. Tôi cho rằng đó là do tín ngưỡng chứ không phải khoa học. Thực tế, trong khoa học có câu chuyện ở một thời điểm nào đó các hành tinh sẽ trùng nhau trên một đường thẳng, nhưng bao giờ xảy ra hiện tượng đó thì còn chưa ai chứng minh được. Trước đây, người ta cũng đã đồn thổi cho là năm 2000 là năm tận thế nhưng năm 2000 đã qua hơn chục năm rồi mà có thấy làm sao đâu.

Song cũng câu chuyện này nhưng lại rất khoa học: ngày tận thế sẽ đến rất gần nếu chúng ta không bảo vệ Trái Đất trước sự tấn công của chính con người. Nếu cứ theo đà phá hoại môi trường như thế này, chẳng cần đợi đến vài tỷ năm nữa các vì sao, Mặt Trời sẽ tắt mà con số đó chỉ tính bằng vài trăm năm nữa thôi. Nhân- Quả theo tôi chính là ở chỗ đó.

Tin vào số phận - định mệnh thì cần gì phải phấn đấu

Như ông đã nói có mối liên hệ giữa đạo Phật và khoa học. Nhiều người cũng quan niệm, con người sinh ra có vì sao chiếu mệnh, quyết định số phận sau này. Ông có tin về điều này?

Tôi đã nói, điều này chưa được khoa học chứng minh nên đó chỉ là giả thuyết. Tôi chỉ có ý kiến thế này, nếu mỗi con người sinh ra đều được số phận định đoạt rồi thì cần gì phải phấn đấu, học tập… Bạn nghĩ xem, có đúng không? Cuộc sống của mình còn phải do mình quyết định nữa chứ.

Với con mắt của một Phật tử, ông nhìn cuộc sống như thế nào?

Tôi tin rằng, những gì mình làm đều có hậu quả về sau. Làm điều thiện được hưởng điều tốt lành, điều ác phải hứng chịu sự trừng phạt. Đạo Phật đã giúp tôi cân bằng và định hướng con đường làm khoa học của mình.