Hội đồng Giải thưởng cấp Nhà nước xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ và Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) vừa tổ chức Lễ trao Giải thưởng cho 32 công trình, cụm công trình có giá trị cao về khoa học.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đinh Thế Huynh, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân cùng các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, các đồng chí đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành, các tỉnh, thành phố đã đến tham dự buổi lễ. Tham dự buổi lễ còn có sự hiện diện của các thành viên Hội đồng Giải thưởng cấp Nhà nước, Hội đồng xét thưởng chuyên ngành, đại diện các tổ chức khoa học là đơn vị chủ quản của các công trình, cụm công trình khoa học được giải thưởng, nhiều nhà khoa học của các viện nghiên cứu, trường đại học; doanh nghiệp và các tác giả, đại diện tác giả, nhóm tác giả của các công trình, cụm công trình đoạt giải.

Một số tiết mục văn nghệ chào mừng buổi Lễ trao giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ.

Phát biểu tại Lễ trao giải, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang chúc mừng các nhà khoa học, tập thể khoa học, các tổ chức KH&CN có công trình được tặng giải thưởng và các thành tựu đội ngũ cán bộ khoa học cả nước đạt được trong thời gian qua. Chủ tịch nước cho rằng, tất cả những công trình, cụm công trình được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước lần này đều là những công trình khoa học xuất sắc, có giá trị cao, là kết quả của sự dày công nghiên cứu, cống hiến trí tuệ và tài năng của các nhà khoa học, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
 

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân thay mặt Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về KH&CN báo cáo về kết quả xét thưởng. Theo đó, Giải thưởng được trao tặng 32 công trình, cụm công trình. Hơn 60 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đội ngũ các nhà khoa học Việt Nam đã vượt qua nhiều khó khăn thử thách, cống hiến trí tuệ cho sự nghiệp cách mạng, góp phần tạo nên những kỳ tích của dân tộc Việt Nam. Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về KH&CN là những động viên, cổ vũ kịp thời cho sự nghiệp KH&CN và cộng đồng các nhà khoa học Việt Nam.
 

Giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN năm 2010 được trao cho 12 công trình, cụm công trình có những đóng góp lớn cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
 

Đây cũng là lần đầu tiên giải thưởng Hồ Chí Minh được trao cho những tác giả là người nước ngoài. Đây là những đồng tác giả của công trình nghiên cứu “Tìm kiếm, phát hiện và khai thác có hiệu quả các thân dầu trong đá móng granitoit trước Đệ Tam bể Cửu Long, thềm lục địa Việt Nam”.
 

Cũng tại buổi lễ, 20 công trình, cụm công trình đã vinh dự được nhận Giải thưởng Nhà nước về KH&CN năm 2010.
 

Cụm công trình “Tìm kiếm, phát hiện và khai thác có hiệu quả các thân dầu trong đá móng trước Đệ Tam bể Cửu Long thềm lục địa Việt Nam” là kết quả trí tuệ của tập thể cán bộ khoa học – kỹ thuật Ngành Dầu Khí Việt Nam trong thời gian từ 1984 đến nay. Những kết quả nghiên cứu này đã được ứng dụng rộng rãi và rất thành công trong công tác tìm kiếm, thăm dò và khai thác các mỏ dầu khí ở bể Cửu Long nói riêng và thềm lục địa Việt Nam nói chung mang về cho đất nước nguồn tài nguyên quý giá.

Xuất phát từ nhu cầu thực tế và niềm đam mê khoa học kỹ thuật, các cán bộ của Xí nghiệp Cơ khí Quang Trung đã nghiên cứu, thiết kế, chế tạo thành công nhiều sản phẩm cơ khí siêu trường, siêu trọng góp phần phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Một số sản phẩm cơ khí siêu trường, siêu trọng của Xí nghiệp đã được đưa vào sử dụng tại Nhà máy thủy điện Sơn La.

Từ tháng 8.2010 đến tháng 12.2011, chỉ sau 16 tháng thi công, 4 tổ máy của công trình thủy điện Sơn La đã hòa vào lưới điện quốc gia, sớm hơn kế hoạch dự kiến 2 năm, làm lợi cho đất nước hàng nghìn tỉ đồng. Cụm công trình này đã được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN năm 2010.
 

Cụm Công trình “Khai thác sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên sinh vật Biển Việt Nam nhằm tạo ra các sản phẩm có giá trị phục vụ cuộc sống”. Đây là công trình do GS Châu Văn Minh – Viện trưởng Viện KH&CN Việt Nam và cộng sự thực hiện. Công trình được đánh giá rất cao về giá trị khoa học và áp dụng thực tiễn, đánh dấu lần đầu tiên áp dụng mô hình nghiên cứu hóa học theo định hướng hoạt tính sinh học. Qua đó, sàng lọc và lựa chọn được các loài sinh vật biển để nghiên cứu. Đây cũng là lần đầu tiên có một công trình đưa ra các dữ liệu khá đầy đủ về nguồn dược liệu biển Việt Nam.
 

Công trinh “Nghiên cứu mô hình kết hợp quân dân y phục vụ chăm sóc sức khỏe bộ đội và nhân dân trong thời kỳ đổi mới” do GS.TS. Nguyễn Văn Thưởng và cộng sự nghiên cứu được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN. Công trình đã đề xuất kiến nghị được những chủ trương, định hướng lớn cho các cơ quan quản lý nhà nước về y tế để hoạch định những chính sách y tế cho các địa bàn trọng điểm đặc biệt khó khăn, có yêu cầu cao về an ninh – quốc phòng trên vùng biển đảo,…

Công trình “Nghiên cứu xây dựng mô hình tư vấn di truyền cho các gia đình chịu ảnh hưởng của chất độc hóa học trong chiến tranh” do GS. Trịnh Văn Bảo làm chủ nhiệm đề tài được thực hiện từ năm 2000 đến tháng 12/2004 tại Đại học Y Hà Nội. Kết quả nghiên cứu của đề tài đã được nhiều cơ sở y tế ứng dụng có hiệu quả rất tốt trong lĩnh vực chẩn đoán, điều trị, cũng như trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học.

Nguyễn Hạnh – Phương Hoàn