Chuyến thăm lần này của Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano nhằm đánh giá hiệu quả các dự án tài trợ của IAEA cho Việt Nam cũng như trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai bên trong lĩnh vực phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử nói chung và Chương trình Điện hạt nhân của Việt Nam nói riêng.

IAEA là một tổ chức quốc tế liên chính phủ đóng vai trò trung tâm trong hợp tác quốc tế để thúc đẩy sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, nâng cao đời sống người dân, bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh lương thực và bảo vệ môi trường. Việt Nam tham gia IAEA từ năm 1978 và luôn có quan hệ hợp tác tốt với tổ chức này. Về phần mình, IAEA cũng hỗ trợ Việt Nam trong nhiều dự án về hợp tác kỹ thuật, đào tạo cán bộ, xây dựng các phòng thí nghiệm.

Thực hiện chính sách nhất quán sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, bảo đảm an toàn, an ninh và không phổ biến vũ khí hạt nhân, Việt Nam đã tham gia hầu hết các điều ước quốc tế về an toàn, an ninh và không phổ biến vũ khí hạt nhân; tham gia tích cực vào các hoạt động của IAEA. 

Quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và IAEA có những bước phát triển tích cực. Hiện nay, Việt Nam là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc IAEA niên khoá 2013-2014. Từ năm 2006, khi Chính phủ Việt Nam ban hành Chiến lược ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình đến năm 2020 và Việt Nam bắt đầu triển khai chương trình phát triển điện hạt nhân, IAEA đã chú trọng tài trợ cho các dự án của Việt Nam, tập trung vào các lĩnh vực như: xây dựng cơ sở hạ tầng điện hạt nhân, xây dựng văn bản pháp quy hạt nhân, các ứng dụng hạt nhân trong công nghiệp, nông nghiệp và các hoạt động liên quan đến chương trình xây dựng nhà máy điện hạt nhân. IAEA đã phê duyệt tài trợ Việt Nam thực hiện 5 dự án trong giai đoạn 2014-2015 cho các lĩnh vực: xây dựng cơ sở hạ tầng điện hạt nhân, xây dựng năng lực cơ quan pháp quy hạt nhân phục vụ việc quản lý nhà máy điện hạt nhân đầu tiên, ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong công nghiệp, nông nghiệp và y tế. 

Trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực chuẩn bị cho dự án điện hạt nhân đầu tiên, các dự án tài trợ của IAEA đã và đang góp phần giúp Việt Nam tăng cường năng lực chuyên môn, xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, đào tạo nguồn nhân lực, xây dựng kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân…

Trong thời gian thăm Việt Nam, Tổng Giám đốc Yukia Amano sẽ có tiếp kiến Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và làm việc với một số cơ quan có liên quan của Việt Nam: Bộ Khoa học và Công nghệ, Công Thương, Ngoại giao; UBND tỉnh Ninh Thuận; các đơn vị: Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Cục Năng lượng nguyên tử, Bệnh viện Bạch Mai; thăm địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân và trả lời phỏng vấn các cơ quan báo chí.

Tin, ảnh: Phương Nga