Bản in
Lạng Sơn: Nỗ lực giảm thiểu tình trạng vi phạm sở hữu trí tuệ
Lợi dụng địa hình biên giới trải dài các lực lượng chức năng khó có thể kiểm soát chặt chẽ, nhiều đối tượng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã tiến hành vận chuyển hàng hóa vi phạm về nhãn mác, kiểu dáng công nghiệp… vào nội địa Việt Nam. Trên thị trường hiện đã có hiện tượng vi phạm về sở hữu trí tuệ (SHTT) đối với các nhãn hiệu nổi tiếng như Unilever, Nokia…

 Nhiều vụ vi phạm 

 

Tiến sỹ Lường Đăng Ninh, Giám đốc Sở KHCN tỉnh Lạng Sơn cho biết: Đặc thù của Lạng Sơn là một tỉnh biên giới giáp với Trung Quốc với hơn 11 cửa khẩu lớn nhỏ và rất nhiều các đường mòn qua biên giới do vậy tình trạng buôn bán hàng hóa qua biên giới vi phạm Luật Sở hữu trí tuệ diễn ra phức tạp. Các đối tượng lợi dụng địa hình biên giới trải dài các lực lượng chức năng không thể kiểm soát chặt chẽ đã tiến hành vận chuyển hàng hóa vào nội địa Việt Nam, các hàng hóa vi phạm về nhãn mác, kiểu dáng công nghiệp… gây thiệt hại không nhỏ cho các nhà sản xuất các sản phẩm đã được bảo hộ và người tiêu dùng.
Trong thời gian qua, thanh tra KHCN đã phối hợp với lực lượng Quản lý thị trường tổ chức thanh kiểm tra được 6 cuộc trong đó có nội dung về lĩnh vực sở hữu công nghiệp và nhận thấy, trên thị trường đã có hiện tượng vi phạm về SHTT đối với các nhãn hiệu nổi tiếng như Unilever, Nokia… Tuy nhiên để xử lý các vi phạm theo Luật SHTT thì hết sức phức tạp và mất nhiều thời gian và trên thực tế đại đa số các vụ vi phạm về SHTT đều xử lý theo hướng hàng nhái, hàng giả và do các lực lượng công an, quản lý thị trường xử lý.
Điển hình như vụ việc xảy ra vào tháng 7/2010, Đội quản lý thị trường số 10 thuộc Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn đã bắt giữ lô hàng 22.000 gói dầu gội giả mạo nhãn hiệu Clear, Sunsilk của công ty Unilever, vỏ bao bì của bột ngọt Ajinomoto… Ngay sau đó, Đội quản lý thị trường số 1 phối hợp với Công ty TNHH Võ Trần (đại diện được ủy quyền của Nokia tại Việt Nam) đã xử lý một số hộ kinh doanh điện thoại di động vi phạm quyền SHTT của Nokia. Lực lượng chức năng đã tiến hành tịch thu 400 chiếc điện thoại mang dấu hiệu vi phạm SHTT để tiêu hủy và xử phạt 349 triệu đồng. Tiếp đến, Cục hải quan Lạng Sơn tiến hành thụ lý vụ vi phạm về SHTT xảy ra trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới “cáp mạng máy tính” với nhãn hiệu AMP Netconector của công ty Whitaker Corporation (Mỹ) ) (đại diện hợp pháp tại Việt Nam là công ty TNHH Trường Xuân) với tổng giá trị hàng hóa vi phạm được xác định là 70 triệu đồng.
Nỗ lực của cơ quan chức năng
Thông qua Chương trình hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ của doanh nghiệp (Chương trình 68), Cục SHTT đã hỗ trợ Lạng Sơn xây dựng thành công bảo hộ chỉ dẫn địa lý Lạng Sơn cho sản phẩm hoa hồi, xây dựng nhãn hiệu chứng nhận cho sản phẩm na quả của huyện Chi Lăng, triển khai dự án “Tuyên truyền về SHTT trên Đài truyền hình Lạng Sơn”. Bên cạnh đó, thông qua các chương trình đào tạo tập huấn về chuyên môn, Cục SHTT đã thường xuyên có sự hỗ trợ kịp thời đối với địa phương. Đặc biệt là trong lĩnh vực xác lập quyền đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp... Ngoài ra, cục còn hỗ trợ các địa phương khai thác các cơ sở dữ liệu về SHTT như thư viện số về sở hữu công nghiệp (Iplid), cơ sở dữ liệu về sáng chế, hệ thống nộp đơn điện tử… nhằm giúp các địa phương khai thác có hiệu quả các tài nguyên SHTT đã được Bộ KHCN, Cục SHTT xây dựng.
Hiện các DN, tổ chức và cá nhân trên địa bàn Lạng Sơn cũng đã bắt đầu ý thức được vai trò của tài sản trí tuệ và đã tiến hành những biện pháp nhằm bảo vệ tài sản SHTT của mình. Theo thống kê sơ bộ đến nay toàn tỉnh Lạng Sơn có 327 đơn vị đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, 22 đơn vị đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp, 2 đơn vị đăng ký bảo hộ sáng chế, 1 đơn vị đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý với 188 bằng bảo hộ đã được Cục SHTT cấp. Một số DN mạnh trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã và đang khai thác tốt tài sản trí tuệ của DN như Công ty TNHH Bảo Long (sản xuất máy bơm nước); Công ty TNHH Hùng Vương (sản xuất chế hòa khí xe máy, cửa sắt chống cháy, chống trộm); Công ty bánh kẹo Thành Long (sản xuất bánh kẹo)…
Tuy nhiên, để SHTT thực sự là công cụ hữu hiệu, ông Ninh cho rằng cần tăng cường đầu tư về cơ sở vật chất cho Sở KHCN. Đồng thời, ban hành các chính sách khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân xác lập tài sản trí tuệ. Đặc biệt là đối tượng các hộ kinh doanh cá thể, làng nghề vì đây là đối tượng có nhận thức chưa cao về SHTT nên gặp rất nhiều khó khăn trong việc xác lập quyền SHTT. Bên cạnh đó là tăng cường công tác đào tạo, tập huấn về chuyên môn cho đội ngũ cán bộ làm KHCN ở địa phương nói chung và lĩnh vực SHTT nói riêng.
Mặt khác, tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật về SHTT và xử lý vi phạm SHTT cho phù hợp, đáp ứng được các yêu cầu thực tế hiện nay. Theo ông Ninh thì các quy định về các tội xâm phạm quyền SHTT hiện vẫn còn các điểm yếu dẫn đến hiệu quả thực thi còn hạn chế và chưa đáp ứng được yêu cầu quyền SHTT một cách đầy đủ. Bên cạnh đó, Cục SHTT nên xem xét tổ chức đào tạo cho mỗi địa phương 1 giám định viên về sở hữu công nghiệp được cấp chứng chỉ để địa phương chủ động hơn trong việc xử lý các vi phạm liên quan đến xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp./.