“Phổ cập” Khoa học 

Là trung tâm nghiên cứu KH&CN và cơ quan học thuật cao nhất của Trung Quốc Viện KH&CN Trung Quốc (Viện) không chỉ tập trung vào phát triển và cải cách KH&CN mà còn chú trọng truyền thông KH&CN đến công chúng. Hiện nay, Viện có đầy đủ cơ sở để phổ cập, phổ biến KH&CN đến công chúng: sự đồng thuận của các trường đại học, Vườn thực nghiệm sinh vật, trung tâm nghiên cứu động vật, viện bảo tàng... trở thành cơ sở giáo dục và phổ cập khoa học ở các cấp. 

Công tác nghiên cứu và công tác truyền thông KH&CN của Viện do Tiểu ban lãnh đạo truyền thông KH&CN phụ trách. Việc  phổ cập kết quả khoa học của Tiểu ban này khá phong phú với hình thức quảng bá thông tin KH&CN rất đa dạng như: triễn lãm thành tựu KHCN trong các công viên, các khu công nghệ cao, các phòng thực nghiệm, báo, mạng Internet, tạp chí, phim tài liệu, bảo tàng động thực vật,…

Ngoài ra, Viện còn có các tổ chức phổ cập KH&CN khác như: Uỷ ban quản lý mạng phổ cập động thực vật ;  Uỷ ban quản lý mạng phổ cập các tiêu chuẩn KH&CN ; Uỷ ban mạng phổ cập thiên văn ; Liên hiệp quản lý mạng phổ cập; trung tâm truyền thông văn hoá KH&CN …. Các tổ chức phổ cập này tham gia tích cực vào công tác giáo dục, và phổ biến thông tin KH&CN.  

Ngoài ra, đội ngũ làm công tác truyền thông KH&CN của Viện khá phong phú bao gồm các: viện sỹ, nhà khoa học, tình nguyện viên, nhân viên chuyên ngành khoa học, và các lực lượng bên ngoài viện khác. 

Bà Đinh Dĩnh – lãnh đạo truyền thông KH&CN, Viện KH&CN Trung Quốc cho biết: “Viện KH&CN Trung Quốc có quan hệ chặt chẽ với các phương tiện truyền thông đại chúng để thực hiện những chương trình phổ biến thông tin khoa học và công nghệ đến với công chúng”. 

Ở Trung Quốc, có rất  nhiều kênh tham gia truyền thông khoa học và công nghệ  như: báo chí, mạng Internet, và nhà xuất bản. Trong đó, mạng Internet là kênh quan trọng nhất trong việc quảng bá và truyền thông KH&CN đến với công chúng.  

Đặc biệt ở Trung Quốc có các tình nguyện viên sẵn sàng tham gia quảng bá KH&CN. Hiện nay, cán bộ làm công tác truyền thông rất lớn có khoảng hơn 2 nghìn người. 

Nhiều hoạt động hấp dẫn được triển khai

Trong 8 năm qua, Viện KH&CN Trung Quốc đã tổ chức được hơn 500 hội nghị, hội thảo, thu hút được 386 nhà nghiên cứu, chuyên gia khoa học, và 283 nghìn người tham gia để phổ cập các thành tựu KH&CN đến các tỉnh. 

Theo Bà Đinh Dĩnh: Viện KH&CN Trung Quốc không chỉ nỗ lực đưa thông tin KH&CN đến với công chúng, mà còn xây dựng 3 nơi mở cửa tự do để mọi người tham quan nhằm làm cho người dân nhận thức được tầm quan trọng của KH&CN đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước như: Đài thiên văn, vườn động vật, viện trưng bày các văn bằng liên quan đến KH&CN.

Đặc biệt, vào tháng 5 hằng năm Trung Quốc dành ngày KH&CN quần chúng, ngày triển lãm động thực vật trong các cơ sở trực thuộc của Viện KH&CN Trung Quốc nhằm báo cáo khoa học tại các cấp cơ sở và địa phương bao gồm: xem lại lịch sử phát triển KH&CN, thảo luận một số điểm quan trọng trong quá trình phát triển tương lai, kiến nghị về đạo đức lí luận KH&CN, khoa học thúc đẩy phát triển kinh tế, khoa học đẩy mạnh tiến bộ xã hội,… 

Với các hình thức quảng bá chủ yếu của qua: báo cáo phổ cập của các chuyên gia, viện sĩ; triển lãm phổ cập KH&CN; những tác phẩm điện ảnh có tính phổ cập KH&CN; các nhà khoa học trả lời trực tiếp những người quan tâm đến KH&CN; phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia; một số viện nghiên cứu lắp đặt có quy mô lớn tham gia có tính mô hình; thực nghiệm khoa học tại chỗ; một số hoạt động du lịch KH&CN khác;…truyền thông KH&CN ngày càng có những phát triển đáng kể. 

Gần đây nhất, ngày KH&CN của Trung Quốc lần thứ 6 năm 2010 có nhiều chuyển biến phát triển về mặt KH&CN, đặc biệt là đổi mới KH&CN với một số hoạt động chủ yếu như: phát triển, đối ngoại của phòng thực nghiệm trọng điểm cấp Viện và cấp quốc gia; báo cáo phổ cập khoa học của các chuyên gia, viện sĩ; triển lãm phổ cập chuyên đề, phát triển một số triển lãm tiêu chí KH&CN; một số bảo tàng của KH&CN; tư vấn, chiêu sinh các nghiên cứu sinh, tư vấn KH&CN. Ngày KH&CN đã thu hút được sự quan tâm rất lớn của 90 trung tâm nghiên cứu, hơn 300 người tham dự, 750 các nhà khoa học danh tiếng, hơn 600 nhân viên phổ cập KH&CN và các đơn vị khác.

Ánh Tuyết