Bản in
Xây dựng thành công phần mềm từ điển tiếng Việt cho học sinh
Nhằm nâng cao nhận thức của giáo viên, học sinh về tầm quan trọng của ngôn ngữ; bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, kỹ năng và tư duy sáng tạo trong sử dụng ngôn ngữ; tạo sân chơi lành mạnh ngoài giờ lên lớp, nhóm tác giả Trường THCS An Vũ, Quỳnh Phụ, Thái Bình đã triển khai đề tài "Nghiên cứu, xây dựng phần mềm từ điển tiếng Việt, đồng âm, đồng nghĩa, trái nghĩa cùng với việc tổ chức Hội thi triệu phú ngôn ngữ".

Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

Theo bà Mai Thị Bích Nguyện, tác giả của sản phẩm phần mềm nói trên, hiện nay tình trạng học sinh, sinh viên sử dụng tiếng lóng trong giao tiếp diễn ra ngày càng phổ biến, ảnh hưởng không nhỏ đến sự trong sáng của tiếng Việt. Với mong muốn bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, kỹ năng và tư duy sáng tạo trong sử dụng ngôn ngữ; góp phần gìn giữ sự trong sáng của tiếng Việt, tạo sân chơi lành mạnh ngoài giờ lên lớp, nhóm tác giả đã đề xuất triển khai đề tài nghiên cứu nói trên.
Phần mềm được xây dựng trên nền tảng mạng internet, sử dụng bộ mã nguồn mở php và my sql. Hệ thống được xây dựng kết hợp với công nghệ ajax, cho phép xử lý dữ liệu một cách nhanh nhất, giảm thiểu tới mức thấp nhất quá trình trao đổi thông tin giữa client và server.

Hệ thống được chia thành 2 phần: phần quản trị và phần người dùng. Phần quản trị cho phép người quản lý, cập nhật mới một từ, chỉnh sửa tìm kiếm từ sẵn có. Phần người dùng cho phép tra cứu những từ cần tìm hiểu nghĩa, các từ đồng âm, từ khác nghĩa với từ đang tra cứu. Với địa chỉ http://tudien.cucre.tv, người dùng chỉ cần nhập từ cần tra cứu vào ô tra cứu để thực hiện tra cứu.

Bên cạnh chức năng tra cứu nhanh, hệ thống còn hỗ trợ tra cứu theo thứ tự từ điển từ A đến Y. Người dùng có thể xem danh sách các từ bắt đầu bằng ký tự đầu tiên bằng cách click chuột vào từ đó trong danh sách. Hệ thống sẽ hiển thị ra một danh sách các từ bắt đầu bằng ký tự được chọn, lúc này người dùng quan tâm đến nghĩa của từ nào thì click chuột vào từ đó để xem nghĩa.

Đề tài cũng đề xuất tổ chức Hội thi triệu phú ngôn ngữ với các vòng thi phù hợp với lứa tuổi học sinh phổ thông như: chi đội, sơ khảo, chung khảo. Mỗi vòng thi, các thí sinh sẽ trải qua 3 phần thi: hiểu biết, thông minh, hùng biện (tài năng) bằng tiếng Việt và tiếng Anh với nội dung là tìm hiểu về từ ngữ tiếng Việt và khả năng tư duy, dùng từ, diễn đạt của học sinh.

Bà Mai Thị Bích Nguyện (người đứng đầu tiên, bên trái, hàng đầu tiên) nhận giải Nhất hội thi Sáng tạo KH,CN, Kỹ thuật Thái Bình năm 2013. Ảnh: NH

Phần mềm tiện dụng, tiết kiệm chi phí

Mới đây, tại cuộc thi “Sáng tạo Khoa học Công nghệ, Kỹ thuật” tỉnh Thái Bình lần thứ V (năm 2013), phần mềm từ điển tiếng Việt, đồng âm, đồng nghĩa, trái nghĩa của nhóm nghiên cứu đã được Ban tổ chức đánh giá cao và trao giải nhất.

Theo nhóm nghiên cứu, phần mềm giúp tiết kiệm chi phí đầu tư khoảng 800.000đ/học sinh (nếu học sinh mua các loại từ điển để tra cứu, học tập); giúp học sinh, sinh viên dễ tra cứu, giảm thời gian tra cứu so với các từ điển khác ít nhất 30 phút. Với tính năng hệ thống từ đồng âm, đồng nghĩa, hoặc trái nghĩa trên cùng một trang dữ liệu, phần mềm từ điển giúp người tra cứu dễ nhớ, dễ thuộc, góp phần nâng cao chất lượng học tập.

Phần mềm cũng góp phần giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trong nhà trường và xã hội. Từ đó, nâng cao khả năng tư duy, giao tiếp, dùng từ diễn đạt cho học sinh, sinh viên, giúp học sinh có vốn từ phong phú, kỹ năng sống tốt hơn. Đây cũng là nguồn tư liệu quý cho giáo viên trong giảng dạy, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao chất lượng dạy học.
Cùng với đó, Hội thi triệu phú ngôn ngữ là loại hình sân chơi trí tuệ mới, chưa bao giờ được tổ chức tại Thái Bình cũng như các địa phương khác trong cả nước. Hội thi đã thu hút nhiều học sinh tham gia, nâng cao kỹ năng tư duy, dùng từ, diễn đạt của học sinh. Đó là hành trang giúp các em - những chủ nhân tương lai của đất nước vững bước vào cuộc sống, tự tin hòa nhập, góp phần xây dựng đất nước.

Giải pháp đã được ứng dụng tại Trường THCS An Vũ, Quỳnh Phụ, Thái Bình và có thể ứng dụng rộng rãi trong tất cả các trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông trên toàn quốc.

Nguyễn Hạnh