Tại căn phòng của khu nhà 3 tầng, rộng hơn 1.500m2 mới xây dựng dành làm Trung tâm YHHN và ung bướu của Bệnh viện 103, Richard R.Abella, chuyên gia phát triển nguồn nhân lực của VAMED GROUP đang giảng cho các học viên của khoa các kiến thức sử dụng thiết bị HOTLAB. Đây là một nội dung trong giai đoạn 3 của dự án ODA15 về đầu tư trang thiết bị y tế chuyên sâu cho các bệnh viện quân đội, trong đó có Bệnh viện 103 (Học viện Quân y) từ nguồn vốn ODA của Chính phủ Áo. Richard R.Abella vui vẻ cho biết nhận xét của mình khi làm việc tại đây, các học viên Việt Nam của lớp chuyển giao công nghệ rất chịu khó, thông minh và cũng rất sáng tạo; trong thời gian ngắn đã tiếp thu được nhiều nội dung khó. Richard R.Abella cũng khẳng định thêm rằng, sẽ mang hết trách nhiệm và nhiệt huyết để truyền đạt các kiến thức, hiểu biết sử dụng máy, phương tiện cho học viên.

Thượng úy Phạm Hồng Lâm, học viên của khóa chuyển giao công nghệ, kỹ sư của Khoa YHHN bộc bạch với chúng tôi ngay cạnh máy gia tốc mới vừa lắp đặt: Các phương tiện, máy móc từ dự án này rất hiện đại, hoàn toàn điều khiển tự động bằng các phần mềm vi tính. Nếu hệ thống máy móc mới này đi vào hoạt động sẽ thu dung, điều trị khoảng 250 bệnh nhân một ngày, đáp ứng kịp thời nhu cầu của nhân dân. Do vậy, các học viên của khóa chuyển giao đều tận dụng thời gian, tranh thủ sự hướng dẫn của các chuyên gia để tiếp thu kiến thức một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. 

Theo kế hoạch, giai đoạn 3 của dự án ODA này, Trung tâm YHHN và ung bướu Bệnh viện 103 (Học viện Quân y) sẽ được đầu tư mới nhiều thiết bị y học hiện đại, phục vụ chẩn đoán và điều trị ung thư, trong đó có 2 máy gia tốc LINAC có chuẩn trực chùm tia đa lá (multileaf collimator-MLC). LINAC có MLC được sự điều khiển tự động của máy tính, cho phép thực hiện được các kỹ thuật xạ trị tiên tiến nhất hiện nay như: Xạ trị theo không gian 3 chiều (3D-CRT), xạ trị điều biến liều (Intensity Modulated Radiation Therapy -IMRT). Máy gia tốc LINAC có thể cho 2 loại bức xạ là bức xạ electron và tia X với nhiều mức năng lượng khác nhau (3MeV ®Õn 15 MeV, 18MeV…). Năng lượng chùm tia lớn khi đi vào cơ thể bệnh nhân cho phép suất liều điều trị sâu tốt hơn. Sự tán xạ của chùm tia ra mô lành xung quanh u ít hơn. Hỗ trợ cho máy gia tốc LINAC trong quá trình điều trị ung thư còn có các thiết bị khác như CT, MRI, PET/CT, thiết bị mô phỏng... để xác định chu vi, thể tích, vị trí khối u, lập kế hoạch xạ trị chính xác.

Đại tá, Tiến sĩ y khoa Nguyễn Kim Lưu, Trưởng Khoa YHHN chia sẻ với chúng tôi tại phòng làm việc của Khoa: Mỗi năm ở Việt Nam có từ 150.000 đến 200.000 trường hợp mắc ung thư mới và khoảng 75.000 người chết do ung thư. Việc ứng dụng y học hạt nhân vào chẩn đoán, điều trị bệnh nhân ung thư đã được triển khai từ lâu... Trong đó, xạ trị là một phương pháp rất hiệu quả, đã và đang phát triển tại Việt Nam. Phương pháp xạ trị hiện đại và phổ biến hiện nay là xạ trị chiếu ngoài (Radiotherapy) sử dụng máy gia tốc tuyến tính LINAC (Linear Accelerator) - phương pháp rất hữu hiệu trong điều trị ung thư. Bức xạ electron trực tiếp được sử dụng trong điều trị các tổn thương nông và khối u ở sát bề mặt với độ nông sâu khác nhau như ung thư da, ung thư vú. Bức xạ photon dùng để điều trị khối u ở độ nông sâu khác nhau như u vùng tai mũi họng, vùng cổ, u phổi, u trung thất, các khối u vùng bụng và tiết niệu, khối u xương, não, đầu, cổ, ngực, phổi, hạch bạch huyết, tuyến tụy, xương chậu... Tuy nhiên, do YHHN là một ngành mới, ít được mọi người biết đến nên số bệnh nhân đến đây điều trị muộn, khi đã điều trị ở nơi khác, khi đã di căn nặng thì rất khó cho cơ quan chuyên môn. Để chứng minh điều này, Tiến sĩ y khoa Nguyễn Kim Lưu dẫn chúng tôi đến thăm một số bệnh nhân đang nằm điều trị tại đây.

Bệnh nhân Nguyễn Viết Phán quê ở Hà Tĩnh nằm trên giường bệnh cho biết, anh đã từng phẫn thuật u gan cách đây 2 năm trước ở một bệnh viện tại Hà Nội, nhưng trước khi vào đây chân bị liệt. Sau 1 đợt được các bác sĩ của Khoa YHHN điều trị bằng trị xạ khoảng hơn 1 tháng thì chân đã có cảm giác và nhúc nhắc được. Các bác sĩ ở đây rất nhiệt tình, trách nhiệm, thường xuyên động viên anh yên tâm, tin tưởng vào phương pháp điều trị mới. Còn bệnh nhân Lại Văn Nhùng quê Hải Phòng, bị ung thư xương được người nhà đưa lên điều trị hơn 2 tuần trước tâm sự, đã điều trị ở nhiều nơi, hy vọng ở phương pháp mới này sẽ đem tới kết quả khả quan hơn.

Hướng dẫn học viên thực hành trên thiết bị chẩn đoán, điều trị ung thư mới, hiện đại

Tiến sĩ y khoa Nguyễn Kim Lưu tâm sự chân tình rằng, trị ung thư là một việc khó, trước hết là phát hiện ra bệnh ở mức độ nào thì mới có phác đồ điều trị chính xác. Các máy móc và phương tiện YHHN cho hiệu quả tốt nếu bệnh nhân được phát hiện sớm. Các bệnh nhân cần phải có hiểu biết nhất định và tin tưởng vào độ chính xác của phương pháp điều trị này.

Có ai đó từng tâm sự rằng, hãy vào các khoa điều trị ung thư để cảm thấy giá trị của cuộc sống và để sống tốt hơn. Quả đúng vậy, tại đây có rất nhiều bệnh nhân ở nhiều độ tuổi đang mắc bệnh ở các mức độ khác nhau và rất cần điều trị. Trong đó không ít người đã từng điều trị ở các bệnh viện khác. Đến đây họ lại thêm một lần nữa tin tưởng, hy vọng ở tay nghề và phương pháp điều trị mà họ chưa từng biết. Nhìn họ, trong tôi lại hé lộ niềm vui mới, trong tương lai gần, khi Trung tâm YHHN và ung bướu Bệnh viện 103 đi vào hoạt động, số lượng bệnh nhân điều trị khỏi ung thư ở đây sẽ được tăng lên đáng kể, giúp người bệnh không bị đau đớn hành hạ thể xác, tinh thần. Đây chính là cơ sở để khẳng định y đức và y thuật của những người thầy thuốc Bệnh viện 103, trung tâm thực hành của Học viện Quan y, nơi đào tạo ra nhiều thầy thuốc ưu tú của quân đội ta từ trước tới nay.