Được bắt đầu từ năm 2016, đây là giải thưởng về khoa học và công nghệ của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, vinh danh cá nhân nhà khoa học có công trình khoa học định hướng ứng dụng thực sự xuất sắc. 

Các nhà khoa học được giải thưởng là người đã hoàn thành hoặc đang chủ trì các công trình nghiên cứu thuộc 9 lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ (toán học, cơ học, khoa học thông tin và khoa học máy tính, vật lý, hóa học, khoa học về sự sống, khoa học về trái đất, khoa học biển, khoa học môi trường và năng lượng), được công bố trên các tạp chí khoa học quốc tế có uy tín hoặc được cấp bằng độc quyền sáng chế trong và ngoài nước.

Mặt khác, các công trình ứng cử phải được tác giả công trình tổ chức triển khai ứng dụng ở Việt Nam. Hội đồng Giải thưởng do Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ quyết định thành lập (5-7 thành viên), hoạt động theo nguyên tắc tập trung, dân chủ, tiến hành bỏ phiếu kín. Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam sẽ trao giải thưởng cho tác giả có công trình khoa học xuất sắc khi có tỉ lệ phiếu bầu đồng ý đạt 3/4 trở lên tính trên tổng số thành viên tham dự.

Phát biểu tại Lễ Công bố, Giáo sư Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu, Ủy viên Thường trực Hội đồng Giải thưởng cho biết, khác với các giải thưởng khoa học và công nghệ các cấp, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa tôn vinh những công trình khoa học mang tính ứng dụng và thực tiễn. Điểm đặc biệt khác nữa, Hội đồng Khoa học, Hội đồng Giải thưởng xem xét giá trị ứng dụng của công trình đối với kinh tế, xã hội và sự phát triển về con người, đất nước Việt Nam. Bởi vậy, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa cũng có thể được trao cho một nhà khoa học quốc tịch nước ngoài. 

Từ ngày công bố đến ngày 31/12/2018, Cơ quan thường trực Giải thưởng sẽ tiếp nhận mọi hồ sơ, cả trong và ngoài nước, giới thiệu ứng cử. Giải thưởng dự kiến sẽ được trao vào dịp kỷ niệm Ngày Khoa học và Công nghệ và 44 năm Ngày thành lập Viện, vào tháng 5/2019.

Tin, ảnh: Minh Châu