Nhìn nhận về hoạt động khoa học và công nghệ trong thời gian qua, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Triệu Văn Hùng cho biết, năng lực của các cơ quan tham mưu, quản lý khoa học và công nghệ các cấp còn yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới hoạt động khoa học và công nghệ trong kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, đầu tư cho khoa học và công nghệ còn thấp, chưa được chú trọng đúng mức, thiếu tập trung vào lĩnh vực trọng điểm. Nước ta còn thiếu kinh phí dành cho quy hoạch đào tạo đội ngũ cán bộ khoa học trình độ cao ở các lĩnh vực ưu tiên, đặc biệt là các cán bộ đầu ngành. Đối với doanh nghiệp, các doanh nghiệp Nhà nước chưa quan tâm tới ứng dụng các kết quả nghiên cứu khoa học và đổi mới công nghệ. Cơ chế khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ còn thiếu, đặc biệt là cơ chế tài chính khuyến khích doanh nghiệp huy động vốn để đầu tư cho khoa học và công nghệ khoa học và công nghệ.

Trước thực tế nêu trên, nhiều nhà khoa học, quản lý, doanh nhân đã trăn trở đóng góp ý kiến để hoạt động khoa học và công nghệ trong nước được cải thiện theo hướng ngày một hiệu quả. Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh Phan Minh Tân kiến nghị, đối với những nhiệm vụ khoa học và công nghệ do doanh nghiệp chủ trì, doanh nghiệp cần đầu tư 70 - 80% kinh phí và chi trước toàn bộ kinh phí để thực hiện, Nhà nước chỉ cấp kinh phí hỗ trợ từ 20 - 30% theo phương thức thanh toán sau khi kết thúc đề tài. Còn ý kiến của Tổng giám đốc Công ty CP Dịch vụ công nghệ thông tin Naiscorp Nguyễn Xuân Tài cho rằng, Nhà nước và Bộ Khoa học và Công nghệ cần đẩy mạnh các chủ trương và chương trình hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp khoa học và công nghệ một cách trực tiếp, nhằm đẩy nhanh và ưu tiên ứng dụng công nghệ “Made in Vietnam”, đặc biệt do các nhóm nghiên cứu trẻ sáng tạo ra. Hỗ trợ thiết thực về điều kiện kinh doanh, chính sách ưu đãi về đất đai, thuế và ngân sách cho các nghiên cứu và sản xuất công nghệ hình thành trong nước.

Trong giai đoạn 2011 - 2015, Bộ Khoa học và Công nghệ kiến nghị cần đổi mới cơ chế tài chính phù hợp với đặc thù của khoa học và công nghệ, thúc đẩy đầu tư của toàn xã hội cho đổi mới công nghệ đạt mức 1,5% GDP vào năm 2015. Dành tỷ lệ đáng kể ngân sách sự nghiệp khoa học để đầu tư cho việc nhập, làm chủ công nghệ, mua sáng chế và thuê chuyên gia nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam; hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng các trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm, đầu tư phát triển các trung tâm ươm tạo công nghệ. Chú trọng thay thế cơ chế tài chính hành chính hiện nay bằng cơ chế tài chính sự nghiệp để tạo động lực cho các tổ chức sự nghiệp khoa học và công nghệ hoạt động theo cơ chế tự chủ và tự chịu trách nhiệm. Các cơ quan, tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghệ có thể được trích một phần nộp ngân sách Nhà nước để đầu tư ngược lại cho các cơ sở khoa học và công nghệ có hoạt động hiệu quả. Giúp đỡ các doanh nghiệp tham gia nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Nhà nước tăng vốn cho Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia lên 500 triệu đồng vì như hiện nay với quy mô của quỹ là 200 triệu đồng còn quá nhỏ đồng thời chuẩn bị cơ sở thành lập các quỹ khác như Quỹ phát triển công nghệ cao, Quỹ đầu tư triển vọng...

Báo Công thương