Điểm sáng doanh nghiệp KH&CN 

 Đến nay trên cả nước đã có 13 DN KH&CN được thành lập mới hoặc chuyển đổi từ các tổ chức KH&CN (Ngoài ra còn 1 số lượng lớn các doanh nghiệp đủ điều kiện của DN KH&CN đang làm thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận DN KH&CN). Các DN này đã mạnh dạn đầu tư lớn cho nghiên cứu khoa học và đổi mới công nghệ, đem lại hiệu quả kinh tế lớn. Điển hình là Công ty Thoát nước và Phát triển đô thị tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (Busadco) và Công ty cổ phần công nghệ sinh học Việt Nam.

Là DN nhà nước được thành lập từ năm 2003, đến tháng 7/2008, Busadco chuyển thành Công ty TNHH một thành viên. Nhờ mạnh dạn đầu tư cho nghiên cứu khoa học và ứng dụng các kết quả nghiên cứu KH&CN vào sản xuất kinh doanh, đến nay Busadco đã có nhiều kết quả ấn tượng.

Tổng doanh thu hàng năm của Busadco khoảng 100 tỷ đồng, riêng năm 2009 là 128 tỷ đồng. Doanh thu của các sản phẩm hình thành từ các kết quả nghiên cứu KH&CN hàng năm chiếm tỷ trọng rất lớn trong tổng doanh thu của công ty. Cụ thể, năm 2008 chiếm 85,5%, năm 2009 chiếm 85,9% tổng doanh thu.

Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) đã cấp 7 Bằng độc quyền giải pháp hữu ích và Bằng độc quyền sáng chế đối với các kết quả nghiên cứu của Busadco. Tại Triển lãm sáng tạo quốc tế năm 2009 ở Hàn Quốc, Busadco đã nhận được 2 huy chương vàng, 1 huy chương bạc và bằng chứng nhận đặc biệt quốc tế. Ngoài ra, công ty còn nhận nhiều giải thưởng sáng tạo KH&CN Việt Nam – Vifotec suốt 15 năm qua.

Cũng như Busadco, Công ty cổ phần công nghệ sinh học Việt Nam được thành lập năm 2001 gồm 2 thành viên là Công ty cổ phần phân bón Fitohoocmon và Công ty cổ phần BiFi với ngành nghề kinh doanh chính là sản xuất các loại phụ gia bê tông và các loại hóa chất, phân bón, chất điều hòa sinh trưởng dựa trên các kết quả nghiên cứu KH&CN trong lĩnh vực sinh học do chính công ty nghiên cứu.

Tất cả các sản phẩm của công ty đều xuất phát từ các đề tài nghiên cứu có hàm lượng khoa học cao, nhiều tính năng ưu việt và đã được thị trường cả nước công nhận,  nhờ đó doanh thu hàng năm đạt gần 100 tỷ đồng. Công ty đã có 15 kết quả nghiên cứu KH&CN được cấp văn bằng bảo hộ tại Cục Sở hữu trí tuệ.

Chính sách tạo môi trường hình thành và phát triển doanh nghiệp KH&CN

Sau 3 năm thực hiện Nghị định 80/2007/NĐ-CP về DN KH&CN, chúng ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong việc đổi mới tổ chức và hoạt động của các tổ chức KH&CN, tạo nên một lực lượng sản xuất mới, đó là các DN KH&CN, đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện Nghị định trên đã nảy sinh một số vướng mắc, khó khăn về cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức KH&CN công lập.

Trước đây, những doanh nghiệp được thành lập trước  NĐ 80, dù đáp ứng các điều kiện của DN KH&CN nhưng không được công nhận là DN KH&CN, vì NĐ 80 chưa có quy định cụ thể về vấn đề này. Để khuyến khích các doanh nghiệp trên tích cực đầu tư vào công tác nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, các doanh nghiệp trên, nếu đáp ứng đủ điều kiện sẽ được cấp giấy chứng nhận DN KH&CN và được hưởng các ưu đãi đối với DN KH&CN.

Thứ hai, NĐ 80 chưa có quy định cụ thể về chính sách ưu đãi của Nhà nước cho các DN KH&CN trong việc sử dụng đất, thuê đất.Tại NĐ 96, Chính phủ đã đồng ý cho phép các DN KH&CN được lựa chọn việc sử dụng đất.
Thứ ba, NĐ 96 bổ sung quy định về chính sách ưu đãi đối với cán bộ, viên chức từ tổ chức KH&CN chuyển sang làm việc tại DN KH&CN.

Bên cạnh chính sách ưu đãi còn có các Chương trình hỗ trợ cho các tổ chức KH&CN như tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn việc thành lập, đăng ký chứng nhận DN KH&CN; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp. Những đổi mới về chính sách dã thực sự tạo điều kiện thúc đẩy nhanh hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ tại các DN KH&CN hiện nay.

Nguyễn Hạnh