Mục tiêu của đề tài nhằm xây dựng bộ công cụ hỗ trợ ra quyết định quản lý rủi ro thiên tai lũ phục vụ công tác lập kế hoạch, quy hoạch phòng chống lũ tại các lưu vực sông miền Trung; và thí điểm áp dụng cho lưu vực sông Vu Gia, Thu Bồn.

Nhóm nghiên cứu đã dùng các phương pháp để phục vụ nghiên cứu như phương pháp mô hình toán, phương pháp chuyên gia, phương pháp tham vấn cộng đồng, phương pháp tổng hợp và phương pháp thống kê.

Đề tài đã nghiên cứu, lựa chọn các mô hình tính toán phù hợp với yêu cầu đặt ra như mô hình thủy văn mưa rào dòng chảy HEC-HMS, mô hình vận hành hồ chứa, vỡ đập MIKE 11, mô hình ngập lũ vùng đồng bằng MIKE 21, MIKE FLOOD. Tổ hợp các mô hình này cho phép xây dựng và đánh giá hoàn chỉnh tác động của các phương án quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội (quy hoạch thượng lưu, đô thị hóa hạ du), phương án vận hành hồ chứa cắt lũ hạ du hay các sự cố vỡ đập đơn hồ, liên hoàn của các hồ chứa thủy điện bậc thang trên vùng thượng nguồn tới diễn biến lũ và ngập lũ trong vùng đồng bằng của lưu vực. Qua các kết quả phân tích đó giúp người vận hành, người quản lý, lãnh đạo địa phương đưa ra những lựa chọn cần thiết giúp phòng ngừa và giảm thiểu các tác động bất lợi của thiên tai lũ. 

Sau khi hoàn thiện việc thiết lập các mô hình tính toán và một vài kết quả sơ bộ đề tài đã tiến hành hội thảo với các cấp chính quyền địa phương trên lưu vực sông Vu Gia, Thu Bồn là Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão tỉnh Quảng Nam, thành phố Đà Nẵng và Chi cục phòng chống thiên tai khu vực miền Trung Tây Nguyên nhằm thống nhất các phương án/kịch bản mô phỏng trong DSS mà đề tài xây dựng.

Các kết quả và các bộ mô hình sau khi được thiết lập cùng bộ phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu, cơ sở tri thức đều đã được chuyển giao cho địa phương. Các cấp chính quyền địa phương đều đánh giá đây là bộ công cụ hữu dụng cho việc đánh giá và phòng chống lũ tại địa phương.

Tin, ảnh: Hoàng Anh