Tham gia Đoàn công tác gồm các nhà báo chuyên theo dõi mảng KH&CN đến từ các cơ quan thông tấn báo chí như Thông tấn xã Việt Nam, Đài truyền hình Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam, báo Nhân dân, báo Hà Nội mới, báo Công thương… và các cán bộ của Trung tâm Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Truyền thông KH&CN.

Chuyến công tác nhằm mục đích tìm hiểu thông tin, học tập cách thức tổ chức ngày KH&CN, tuần lễ KH&CN; Công nghệ truyền thông tiên tiến; Công viên khoa học và Bảo tàng khoa học; Vườn ươm công nghệ và ươm tạo doanh nghiệp KH&CN, nghiên cứu và đào tạo về truyền thông KH&CN…

Tại mỗi đơn vị đến làm việc, ngoài việc trao đổi về kinh nghiệm truyền thông KH&CN, đoàn đều đã đề xuất các hình thức hợp tác trong thời gian tới như trao đổi chuyên gia, hỗ trợ các khóa đào tạo ngắn hạn về nghiệp vụ truyền thông KH&CN; phối hợp tổ chức các sự kiện quốc tế về lĩnh vực KH&CN; đề xuất hỗ trợ nghiên cứu đề án phát triển truyền thông KH&CN quốc gia, đề án tổ chức Tuần lễ KH&CN quốc gia;…

Trong khuôn khổ chuyến công tác, đoàn đã thăm và làm việc tại Vụ Truyền thông, Ủy ban KH&CN Đài Loan (tới đây sẽ chuyển đổi thành Bộ KH&CN Đài Loan). Tại đây, Vụ trưởng Vụ truyền thông, Ủy ban KH&CN Đài Loan đã trình bày Dự án tổng thể phát triển Truyền thông KH&CN của Đài Loan. Dự án bắt đầu từ tháng 1/2007 và dự kiến kết thúc vào năm 2015 với tổng đầu tư 180 triệu đài tệ/năm (tương ứng hơn 3000 tỷ đồng/năm). Dự án đến nay đã đạt được một số thành công nhất định với 80 kênh truyền hình có chuyên mục KH&CN, xây dựng và đi vào hoạt động Chương trình phổ cập trên truyền hình về KH&CN, phối hợp các đối tác báo đài xây dựng nội dung truyền thông về KH&CN…

Đoàn công tác cũng đã đến thăm Đài truyền hình FTV- Đài truyền hình lớn nhất Đài Loan hiện đang nhận được sự đầu tư của Chính phủ Đài Loan xây dựng Chương trình phổ cập trên truyền hình về KH&CN. Lãnh đạo Đài cho biết, hiện nay, Chương trình đã bắt đầu thương mại hóa và bán bản quyền cho một số nước trong khu vực và thế giới. Điều này khẳng định, lĩnh vực KH&CN nếu biết cách khai thác sẽ không hề khô cứng mà sẽ hấp dẫn và thu được tiền từ người xem.

Đặc biệt, đoàn rất ấn tượng với hệ thống bảo tàng triển lãm KH&CN tại Đài Loan. Hoạt động này được chính phủ Đài Loan nhấn mạnh như là hoạt động trọng tâm để khơi dậy niềm đam mê, yêu thích KH&CN trong người dân, từ đó xã hội nhận thức được đúng tầm quan trọng của KH&CN đối với phát triển kinh tế- xã hội của đất nước.

Thăm Trung tâm giáo dục KH&CN quốc gia Đài Loan, đoàn công tác đã được nghe lãnh đạo Trung tâm trình bày về lịch sử hình thành và phát triển của đơn vị. Hình thành từ năm 1999, đến nay, quy mô triển lãm, bảo tàng của Trung tâm đã phát triển gấp 20 lần với  ba nội dung chính: phòng nghiên cứu cho người dân thăm quan, hệ thống triển lãm và khu vực trò chơi tìm hiểu về KH&CN. Hiện tại, doanh thu từ hoạt động bảo tàng KHCN của Trung tâm giáo dục KH&CN quốc gia Đài Loan lên đến 200 triệu đài tệ/năm với 1,8 triệu người thăm quan/năm.

Một góc của Bảo tàng KHCN quốc gia Đài Loan (Ảnh: Văn Nguyên)

Đặc biệt, bảo tàng KH&CN quốc gia tại thành phố Cao Hùng đã để lại ấn tượng mạnh cho các thành viên trong đoàn. Được đánh giá là một trong những bảo tàng KH&CN lớn nhất thế giới, hiện bảo tàng KH&CN Cao Hùng có hai khu vực triển lãm với nhiều hoạt động phổ cập cũng như chuyên sâu dành cho các đối tượng người dân khác nhau. Điểm đáng chú ý là cách thức liên kết để tạo sự kết nối, sự quan tâm của người dân đến hoạt động KH&CN được bảo tàng rất chú trọng. Với nhận thức: Khoa học vì sự sống, Khoa học phục vụ con người, tất cả các hoạt động của bảo tàng đều rất dễ hiểu, gần gũi với người dân.

Ngoài các hoạt động chuyên đề về bảo tàng KH&CN cũng như hoạt động truyền thông KH&CN, đoàn công tác còn đến thăm trường Đại học Giao thông- một trong những trường Đại học lớn nhất Đài Loan, đoàn công tác đã được tìm hiểu về công tác đào tạo nhân tài và ươm tạo doanh nghiệp.

Tại các buổi làm việc, các cơ quan đối tác không chỉ nhiệt tình, cởi mở trong việc chia sẻ thông tin mà còn đưa ra nhiều gợi ý hữu ích với đoàn để đẩy mạnh hoạt động truyền thông KH&CN tại Việt Nam. Các cơ quan khoa học của Đài Loan như Bộ KH&CN Đài Loan, Bảo tàng KH&CN quốc gia Đài Loan, Trung tâm giáo dục KH&CN quốc gia Đài Loan… đều khẳng định sẵn sàng hợp tác và hỗ trợ Việt Nam trong các nội dung như: đào tạo nhân lực truyền thông KH&CN thông qua việc gửi cán bộ đi đào tạo tại Đài Loan, hoặc trao đổi chuyên gia giữa hai nước; phối hợp tổ chức các hội thảo quốc tế liên quan đến truyền thông khoa học; chia sẻ kinh nghiệm và tư liệu phục vụ xây dựng đề án phát triển truyền thông khoa học và công nghệ Việt Nam giai đoạn 2016 – 2020, đề án Tuần lễ KH&CN quốc gia;…

Minh Châu