Với nhận thức công tác xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, quyết định mọi thắng lợi, coi việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên là nội dung quan trọng nhất, thời gian qua thực hiện Kế hoạch số 388-KH/ĐUB ngày 04/3/2013 của Đảng ủy Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) về triển khai nhiệm vụ “Năm nâng cao chất lượng chi bộ” theo tinh thần Nghị quyết số 01-NQ/ĐUK ngày 10/01/2012 của Đảng ủy Khối về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, các chi bộ trong Đảng bộ Bộ KH&CN đã đề ra các chủ trương, biện pháp lãnh đạo nâng cao chất lượng cán bộ, nhất là số cán bộ trẻ, hoặc mới về đơn vị công tác. Các chi bộ thường xuyên động viên, khuyến khích, tạo điều kiện để cán bộ, đảng viên phát huy năng lực, tự giác học tập, rèn luyện nâng cao trình độ, tích cực chủ động tham gia nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học tiên tiến, áp dụng hiệu quả vào công tác. Các chi ủy chi bộ cũng đã chấp hành nghiêm việc quán triệt, triển khai thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của đảng ủy cấp trên, duy trì khá đều sinh hoạt định kỳ với nội dung và trình tự sinh hoạt theo Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW ngày 02/03/2012 của Ban Tổ chức Trung ương, Hướng dẫn số 47-HD/BTCĐUK và Hướng dẫn số 48-HD/BTCĐUK ngày 28/02/2012 của Ban Tổ chức Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương.

Qua sinh hoạt, các chi bộ, cán bộ, đảng viên đã nâng cao ý thức trách nhiệm, tích cực học tập, tu dưỡng, rèn luyện, thực hiện tốt nhiệm vụ của người đảng viên; nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần tự phê bình và phê bình; tăng cường đoàn kết, thống nhất, gắn bó, sẻ chia, tình thân ái đồng chí đồng đội. Chi bộ đã thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, phê bình và tự phê bình một cách thẳng thắn, dân chủ, nghiêm túc và chân thành. Thực hiện Quy định số 47-QĐ/TW, ngày 01-11-2011 của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm, các chi bộ đã coi phê bình và tự phê bình là thứ vũ khí sắc bén giúp chi bộ, đảng viên phát huy ưu điểm, kịp thời phát hiện, sửa chữa sai lầm khuyết điểm. Bên cạnh đó, các chi bộ đã quan tâm làm tốt công tác giáo dục, bồi dưỡng quần chúng ưu tú sớm trở thành đảng viên; chú trọng công tác tự kiểm tra, giám sát. Chỉ đạo công đoàn, thanh niên, cựu chiến binh tích cực tham gia các hoạt động thiết thực chào mừng các sự kiện chính trị quan trọng, ngày truyền thống của đoàn thanh niên, cựu chiến binh… tạo không khí thi đua sôi nổi; coi đây là lực lượng nòng cốt, xung kích đi đầu trong các mặt công tác, phong trào của đơn vị, chi bộ.

Những tồn tại và giải pháp

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực nêu trên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế, khuyết điểm ảnh hưởng đến hoạt động của chi bộ cần sớm khắc phục, sửa chữa trong thời gian tới. Cụ thể là một số cán bộ đảng viên chưa nhận thức đầy đủ, chưa thực hiện đúng vai trò, nhiệm vụ của người đảng viên dẫn đến chất lượng, hiệu quả công tác chưa cao; công tác tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng có lúc thực hiện chưa nghiêm, còn tư tưởng ngại va chạm, sợ đấu tranh sẽ ảnh hưởng đến uy tín cá nhân dẫn đến giảm sút sức chiến đấu; tư tưởng bình quân chủ nghĩa chưa được khắc phục triệt để. Việc triển khai học tập, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng ở một số chi bộ còn mang tính hình thức, chưa sâu, thiếu nhạy bén; việc nắm bắt và giải quyết tình hình tư tưởng ở cơ sở chưa kịp thời, hiệu quả; chi ủy một số chi bộ chưa thực sự coi trọng công tác xây dựng Đảng, nhất là việc đổi mới phương thức lãnh đạo, chưa chấp hành nghiêm chế độ báo cáo; nề nếp và chất lượng sinh hoạt đảng của một số chi bộ chưa nghiêm, nội dung sinh hoạt đảng chưa thật đổi mới; việc chỉ đạo của một số tổ chức cơ sở đảng đối với các tổ chức chính trị-xã hội chưa sâu sát, kịp thời nên hoạt động còn nặng về hình thức, chất lượng hạn chế. Các tổ chức đoàn thể chưa thực sự chủ động bồi dưỡng, nâng cao chất lượng quần chúng ưu tú giới thiệu cho Đảng. Việc thực hiện quy trình xét chọn quần chúng ưu tú giới thiệu cho chi bộ của các tổ chức quần chúng có lúc chưa chặt chẽ.

Để nâng cao chất lượng cán bộ, đảng viên theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” cần tập trung thực hiện một số nội dung cơ bản sau:

Một là: Tăng cường công tác giáo dục, rèn luyện, quản lý cán bộ, đảng viên; chủ động ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong cán bộ, đảng viên.

Đây là nội dung trọng tâm, xuyên suốt và cấp bách nhất trong công tác xây dựng Đảng hiện nay. Tổ chức đảng không thể trong sạch, vững mạnh và nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu nếu đội ngũ cán bộ, đảng viên chất lượng thấp, có một bộ phận yếu kém, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống. Do đó, cần đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên về mục đích, lý tưởng của Đảng, về phẩm chất đạo đức, tư cách người đảng viên cộng sản qua việc đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Đặc biệt coi trọng và tổ chức tốt việc giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên qua thực tiễn công tác và sinh hoạt đảng, qua gương người tốt việc tốt trong cơ quan, đơn vị. Thường xuyên cung cấp thông tin về tình hình quốc tế và trong nước, âm mưu và hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch để nâng cao cảnh giác cách mạng, sức “đề kháng” cho cán bộ, đảng viên trước những tiêu cực của xã hội; thông tin về những biểu hiện và mức độ suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống để cán bộ, đảng viên chủ động phòng ngừa, phát hiện, phê phán, đấu tranh. Chủ động tạo dư luận trong đơn vị để phê phán, đấu tranh với những biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm kỷ luật, đạo đức, tư cách đảng viên.

Tăng cường quản lý chặt chẽ đội ngũ cán bộ, đảng viên về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, trình độ năng lực và quan hệ xã hội, gắn kết chặt chẽ công tác quản lý đảng viên với quản lý cán bộ, giữa quản lý đảng viên ở nơi công tác và nơi cư trú để chủ động phòng ngừa, kịp thời phát hiện, ngăn chặn những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong cán bộ, đảng viên, không để các thế lực thù địch lợi dụng phá hoại.

Hai là: Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.

Đổi mới nâng cao chất lượng nghị quyết của chi bộ theo hướng cụ thể, thiết thực tập trung lãnh đạo các vấn đề trọng tâm, trọng yếu của cơ quan, đơn vị; tránh việc ra nghị quyết một cách tràn lan, nội dung nghị quyết của cấp dưới cũng giống như nội dung nghị quyết của cấp trên. Đặc biệt coi trọng công tác tổ chức thực hiện nghị quyết đảm bảo cho việc triển khai thực hiện nghị quyết đạt hiệu quả thiết thực. Đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, phong cách và lề lối làm việc của cấp ủy chi bộ thực sự dân chủ, thiết thực, nói đi đôi với làm. Đổi mới hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, đảm bảo tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu trong sinh hoạt đảng. Chi ủy, nhất là bí thư chi bộ thường xuyên nghiên cứu, tăng cường tổ chức các sinh hoạt chuyên đề, tập trung lãnh đạo giải quyết các vụ việc trong cơ quan, đơn vị, chi bộ mà cán bộ, đảng viên quan tâm.

Thực hành rộng rãi dân chủ trong sinh hoạt chi bộ, bảo đảm cho các quyền của đảng viên được thực hiện một cách nghiêm túc, đúng đắn và đầy đủ. Thực hiện nghiêm túc, nề nếp chế độ tự phê bình và phê bình coi đó là công cụ sắc bén để giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên, là biện pháp tích cực để củng cố, tăng cường đoàn kết thống nhất, xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh.

Ba là: Đề cao sự gương mẫu, trách nhiệm của cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị mà hạt nhân là đồng chí bí thư chi bộ trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Đây là giải pháp rất quan trọng. Cấp ủy và lãnh đạo cơ quan, đơn vị là những người có trách nhiệm cao nhất trong xây dựng Đảng và giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống cho cán bộ, đảng viên ở cơ quan, đơn vị. Sự gương mẫu của tập thể cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị mà đặc biệt là của đồng chí bí thư chi bộ vừa là tấm gương, vừa là chỗ dựa về tinh thần cho cán bộ, đảng viên. Nếu cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị là những người có bản lĩnh chính trị vững vàng, trong sáng về đạo đức lối sống, luôn coi trọng công tác xây dựng Đảng, xây dựng cơ quan, đơn vị, gương mẫu chấp hành nghiêm chỉnh nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước thì sẽ phát huy được dân chủ, tính tích cực của cán bộ, đảng viên, tạo dư luận lành mạnh phê phán những biểu hiện tiêu cực, suy thoái. Ngược lại, nếu cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị là những người quan liêu, không quan tâm đến công tác xây dựng Đảng, xây dựng cơ quan, đơn vị, thì công tác giáo dục cán bộ, đảng viên chủ quan, thiếu trách nhiệm trong đánh giá, kiểm tra, phát hiện những biểu hiện tiêu cực, suy thoái; thiếu kiên quyết trong giáo dục, xử lý người vi phạm hoặc xử lý thiếu công tâm… sẽ làm cho đúng - sai, tốt - xấu lẫn lộn, tư tưởng lý luận của Đảng, giá trị đạo đức cách mạng và môi trường giáo dục trong cơ quan, đơn vị không nghiêm và thiếu lành mạnh, tạo cơ hội cho những tư tưởng lệch lạc về chủ nghĩa cá nhân nảy sinh và phát triển.

Chính vì vậy, cần tập trung xây dựng, thực hiện nghiêm túc các quy chế, quy định nhằm xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị đặc biệt là của bí thư trong mối quan hệ với cấp ủy cơ quan, đơn vị; kịp thời nêu gương cán bộ, đảng viên điển hình trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; cơ chế giám sát cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; cơ chế cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị phải chịu trách nhiệm về những yếu kém, sai phạm của cán bộ, đảng viên thuộc quyền quản lý.

Bốn là: Nâng cao chất lượng công tác tổ chức cán bộ, công tác đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ, đảng viên, đồng thời nâng cao chất lượng công tác kết nạp đảng viên.

Tổ chức rà soát, đánh giá, phân loại cán bộ từ đó có kế hoạch sắp xếp đội ngũ cán bộ hợp lý, bố trí cán bộ theo tiêu chuẩn chức danh đã xây dựng; tổ chức luân chuyển, điều động, sắp xếp lại cán bộ, đảng viên; xây dựng quy trình quản lý cán bộ chặt chẽ, phòng ngừa sai phạm tiêu cực trong công tác chuyên môn. Chú trọng công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, đảng viên toàn diện về kiến thức chính trị, pháp luật, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu công tác, khuyến khích cán bộ tham gia học tập nâng cao trình độ, chú trọng chất lượng đào tạo, năng lực thực tế, lấy hiệu quả công việc làm thước đo chính trong bình xét thi đua, khen thưởng, nâng lương, bổ nhiệm.

Kết nạp đảng viên là một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, có tính quy luật trong công tác xây dựng Đảng nhằm tăng sức chiến đấu bảo đảm sự kế thừa của Đảng. Để nâng cao chất lượng công tác kết nạp đảng, một mặt chi bộ chủ động làm tốt công tác giáo dục, bồi dưỡng tạo nguồn phát triển đảng, nguồn phong phú thì tổ chức đảng càng có điều kiện lựa chọn kỹ càng, chất lượng nguồn tốt sẽ cho những đảng viên có chất lượng cao. Mặt khác, phải xem xét kỹ động cơ, mục đích của người xin vào Đảng để kịp thời giúp đỡ quần chúng đủ điều kiện sớm trở thành đảng viên, đồng thời phải thực hiện đúng tiêu chuẩn xét kết nạp đảng và các thủ tục, quy trình trong công tác kết nạp đảng theo quy định của Trung ương.

Năm là: Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đảng viên.

Kiểm tra, giám sát là những chức năng lãnh đạo của Đảng. Lãnh đạo mà không kiểm tra, giám sát coi như không lãnh đạo. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên trong việc chấp hành Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, chế độ công tác; việc thực hiện Quy định những điều đảng viên không được làm; việc thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí; rèn luyện phẩm chất đạo đức lối sống, chấp hành kỷ cương kỷ luật, tác phong trong công tác, trong quan hệ giao tiếp… Chủ động phối hợp với cấp ủy địa phương để quản lý, kiểm tra, giám sát đảng viên thực hiện nhiệm vụ đảng viên và nghĩa vụ công dân ở nơi cư trú.

Nâng cao chất lượng cán bộ, đảng viên là trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng trước hết là ở ý thức tự thân của mỗi cán bộ, đảng viên. Toàn thể cán bộ, đảng viên phải luôn có ý thức tu dưỡng, rèn luyện, không ngừng phấn đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần vào thành tích chung của đơn vị để xứng đáng là chiến sỹ cách mạng trong đội tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc Việt Nam.

Vũ Đăng Đồng