Bản in
Ðốt rác thải nguy hại tại lò nung clanh-ke
Xuất phát từ thực tế, mỗi năm Công ty cổ phần (CTCP) xi-măng VICEM Bút Sơn (xã Thanh Sơn, Kim Bảng, Hà Nam) có lượng chất thải rắn hàng chục tấn. Với các loại như: phế thải nhựa plastic, PVC, lốp xe thải, dầu thải chứa PCB, dung môi hữu cơ, bùn, cặn dầu, dầu a-xít, chất lỏng kiềm, đất nhiễm bẩn, tro, xỉ công nghiệp...

Việc thu gom, vận chuyển rác thải nguy hại (RTNH) tại đơn vị sản xuất kinh doanh như CTCP xi-măng VICEM Bút Sơn luôn là một yêu cầu bắt buộc trong quy trình bảo vệ môi trường. Việc xử lý RTNH tại công ty thực hiện theo quy trình xử lý chất thải, nhưng thực tế đó chỉ dừng lại ở việc thu gom, lưu giữ hằng năm tại kho, bãi rác thải của công ty. Ðiều đó chỉ mang tính chất tạm thời và có thể vẫn ảnh hưởng đến môi trường vì có những loại RTNH bị phân hủy theo thời gian hoặc tương tác với các chất khác tạo thành một thể loại RTNH khác. Hơn nữa trên địa bàn tỉnh Hà Nam chưa có địa điểm hoặc đơn vị nào xử lý RTNH. Nếu công ty muốn xử lý phải vận chuyển lên Hà Nội, rất phức tạp, mất thời gian và tốn khá nhiều kinh phí.

Ðể khắc phục tình trạng trên, việc lắp đặt một hệ thống xử lý RTNH tại công ty là rất cần thiết. Năm 2009, nhóm tác giả Ðinh Quang Dũng, Nguyễn Ðình Thả và Trần Hữu Chí thuộc CTCP xi-măng VICEM Bút Sơn bắt tay nghiên cứu Ðề tài "Lắp đặt hệ thống đốt RTNH tại lò nung clanh-ke". Sau hai năm miệt mài nghiên cứu, đề tài đã được Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hà Nam đánh giá cao về tính mới của giải pháp và khả năng áp dụng cao; Ðề tài đã đạt giải ba cuộc thi Sáng tạo Khoa học và Công nghệ Việt Nam năm 2011.

Sáng kiến nghiên cứu chất thải công ty dựa trên cơ sở đang phát sinh sẵn có và phát sinh sau khi CTCP xi-măng VICEM Bút Sơn đưa dây chuyền  vào hoạt động, dựa trên cơ sở lò nung clanh-ke sẵn có và quá trình đốt đã bảo đảm yêu cầu: Không ảnh hưởng tới quá trình công nghệ nung clanh-ke xi-măng; thiết bị dễ vận hành, an toàn cho người và thiết bị trong hệ thống lò nung; bảo đảm chất lượng clanh-ke sản xuất; không gây ô nhiễm phát sinh trong quá trình đốt. Thiết bị được lắp đặt ở vị trí thích hợp; thao tác dễ dàng, nhiệt độ sơ cấp vào khoảng 1.150 đến 1.200oC. Ở nhiệt độ này, đi-ô-xin và Furans bị triệt tiêu hoàn toàn không có khả năng tái tạo. Thiết bị cũng có cấu tạo kín khít, không rò rỉ nhiệt độ làm ảnh hưởng đến công nghệ, đặc biệt có van Vitme và hệ thống chốt đẩy có tác dụng chỉ khi đóng nắp cửa nạp mới mở được cửa tháo đưa RTNH vào buồng khói. Ðiều đó được hội đồng khoa học các cấp đánh giá là tính sáng tạo của đề tài.

Ưu điểm của phương pháp dùng nhiên liệu thay thế là xử lý chất thải hiệu quả qua việc tái sử dụng các loại RTNH thành năng lượng, giúp giảm thiểu chi phí năng lượng. Hơn nữa doanh nghiệp sẽ chủ động hơn trong sản xuất vì có nguồn năng lượng ổn định và có thể sử dụng lâu dài, nếu xử lý với năng suất cao hơn và liên tục thì RTNH sẽ trở thành nguồn nhiên liệu thay thế nhiên liệu hóa thạch tới 14%. Theo đánh giá, hiệu quả xã hội lớn nhất mà đề tài "Hệ thống đốt RTNH tại lò nung clanh-ke" mang lại chính là: triệt tiêu sự ô nhiễm môi trường do RTNH mang lại, làm cho môi trường làm việc trong công ty và môi trường sống của các khu tập thể, dân cư lân cận được cải thiện tốt hơn. Ðến nay, CTCP xi-măng VICEM Bút Sơn là đơn vị duy nhất trên địa bàn tỉnh Hà Nam có hệ thống xử lý RTNH bằng phương pháp đốt, bảo đảm môi trường xanh, sạch, đẹp góp phần làm tốt công tác vệ sinh công nghiệp.