Cùng dự buổi làm việc có Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nghiêm Vũ Khải, Chủ tịch UBND Tp. Hà Nội Nguyễn Thế Thảo và đại diện lãnh đạo một số bộ, ban, ngành Trung ương và thành phố.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Bích Ngọc đã báo cáo với phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân kết quả hoạt động KH&CN của thành phố trong 5 năm qua và định hướng mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu, phát triển khoa học và công nghệ trong 5 năm tới.

Theo báo cáo, Hà Nội hiện có 3 đơn vị thuộc Sở KH&CN thực hiện chuyển đổi theo Nghị định 115 của Chính phủ và 4 doanh nghiệp KH&CN đã được thành lập hoặc chuyển đổi theo tinh thần của Nghị định 80/2007/NĐ-CP. Nghị định 80 đã tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân triển khai, ứng dụng các kết quả nghiên cứu KH&CN vào sản xuất, kinh doanh; đẩy mạnh hoạt động thương mại hóa các sản phẩm hàng hóa là kết quả nghiên cứu khoa học; phát triển thị trường công nghệ.

Theo bà Ngọc, đầu tư cho phát triển KH&CN của Thành phố hàng năm hiện chiếm tới 2% tổng chi ngân sách. 5 năm qua, Hà Nội đầu tư cho lĩnh vực này hơn 1.730 tỷ đồng, trong đó chi đầu tư phát triển hơn 1.000 tỷ đồng, chiếm 61% tổng kinh phí tổng kinh phí đầu tư cho KH&CN.

Từ năm 2006 – 2010, Thành phố đã triển khai hơn 540 đề tài nghiên cứu và 36 dự án sản xuất thử nghiệm. Tỷ lệ ứng dụng kết quả vào thực tiễn của các đề tài khoảng 70% và dự án là 100%.

Một trong những giải pháp đột phá mà Hà Nội triển khai thời gian qua đó là ngoài việc tăng cường thu hút nhân lực tham gia nghiên cứu khoa học, thành phố còn khuyến khích các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã tham gia đặt hàng và trực tiếp triển khai thực hiện các nhiệm vụ khoa học vào giải quyết những vấn thuộc ngành, lĩnh vực và địa bàn mình quản lý. Bên cạnh đó, Thành phố còn thường xuyên tổ chức hội nghị phối hợp giữa 3 nhà là nhà quản lý, nhà khoa học và nhà sản xuất, kinh doanh nhằm tạo sự gắn kết giữa hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ với quản lý và sản xuất kinh doanh.

Tuy nhiên, theo đánh giá, các cơ chế chính sách phục vụ cho phát triển KH&CN của Thủ đô vẫn còn thiếu, hiệu quả đạt thấp, nhất là cơ chế tài chính còn mang nặng về thủ tục duyệt đề cương, cấp kinh phí. Ở một chừng mực nào đó, Thành phố còn thiếu tính chiến lược, quy hoạch để hình thành chương trình nghiên cứu dài hơi cho các lĩnh vực sản phẩm chủ lực, cho sáng chế phát minh.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân biểu dương Tp. Hà Nội đã chủ động ban hành kịp thời các văn bản, cơ chế chính sách về phát triển KH&CN; hoan nghênh tỉ lệ kết quả nghiên cứu ứng dụng vào thực tiễn cao của Tp. Hà Nội.

Phó Thủ tướng đã đưa ra gợi ý về vấn đề hiện đại hóa doanh nghiệp. Theo đó, hiện đại hóa doanh nghiệp nên bắt đầu từ chọn sản phẩm chiến lược trước khi đổi mới công nghệ; giảm nhu cầu vốn bằng tăng cường sử dụng công nghệ và nhân lực công nghệ cao.

Với TP. Hà Nội, Phó Thủ tướng chỉ đạo, thời gian tới cần xây dựng quy định chuyển giao kết quả nghiên cứu. Cụ thể, đề tài, nhiệm vụ kết thúc khi đã nghiệm thu và ứng dụng vào thực tiễn; đề nghị bên cạnh kế hoạch kinh tế xã hội tổng quát phải kèm theo 4 kế hoạch: sử dụng đất, kiến trúc, đào tạo nhân lực theo nhu cầu và kế hoạch ứng dụng nghiên cứu khoa học vào sản xuất ở địa phương; rà soát lại cơ chế đặt hàng cho giới KH&CN Thủ đô để có nhiều công trình góp phần phát triển thủ đô nhanh, bền vững;

Phó Thủ tướng đề nghị hàng năm lãnh đạo địa phương phải gặp nhà khoa học và đặt vấn đề đặt hàng ngay tại buổi gặp mặt đó; nghiên cứu giải pháp để có thể sử dụng tốt đội ngũ các nhà khoa học đã nghỉ hưu và tăng cường đặt hàng các nghiên cứu đóng góp phát triển kinh tế xã hội Thủ đô; đẩy mạnh kết nối cung – cầu công nghệ; đổi mới cơ chế tài chính và sử dụng ngân sách KH&CN hiệu quả.

Nguyễn Hạnh